UYGUN - YENİ NESİL SORU MODELLERİ - TÜRKÇE 8. SINIF

S A D I K U Y G U N Y A Y I N L A R I 140 | www.sadikuygun.com.tr 5 ez-/kal-/al- eylemdir. Ancak isim cümlelerinde çatı aran- maz. Yanıt C’dir. 6 II, III ve IV. cümlelerin yüklemi etkenken I. cümlenin yükle- mi edilgendir. Yanıt A’dır. 7 2. cümlede eylemi yapan özne belli olduğu için yüklem edilgen değildir. Yanıt B’dir. 8 Yenilmek ve övünmek, dönüşlü; söylemek fiili etken çatılı; savaşmak, işteştir. -l, -n eklerini alarak sözde özne oluştur- muş bir yüklem yani edilgen çatılı bir eylem yoktur. Yanıt A’dır. BÖLÜM - 10 CÜMLE TÜRLERİ - TEST 23 1 I → yapıyor (fiil) III → tasarlanmış (fiil) IV → gösteriyorlar (fiil) II’de yüklem, isim olan “var” sözcüğüdür. Yanıt B’dir. 2 Ört - (mek) fiil kökünden gelir. Yanıt C’dir. 3 A’da örtülü idi, B’de kitap imiş, C’de yana idi örneklerinde yüklem ek eylem almış birer addır. D’de azal- sözcüğü eylemdir. Yanıt D’dir. 4 I ve III. cümleler birleşik, II ve IV. cümleler bağlı cümleler- dir. V. cümle ise sıralı cümledir. Bu cümleye özdeş cümle B seçeneğinde verilmiştir. Yanıt B’dir. 5 “İnsan kendini yönetemediğinde kötü duruma düşer.” cümlesinde yüklem eylem ve sonda olduğu için kurallı- dır. Olumludur. “yönetemediğinde” eylemsi olduğundan cümle birleşiktir. Yanıt B’dir. 6 B, C ve D seçeneğindeki cümleler birleşik A seçeneğinde- ki cümle ise bağlı cümledir. Yanıt A’dır. 7 Cümledeki iki yargı (;) ile birbirinden ayrıldığı için sıralı, uyanır ve açar yargıları fiil, uyanır ve açar eylemleri olumsuzluk eki almadığı için cümle olumlu cümledir. Yanıt C’dir. 8 I, II, III. cümleler birleşik cümle, IV. cümle ise bağlı cümledir. IV. cümlede iki ayrı cümle “ve” bağlacı ile birbirine bağ- lanmıştır. Yanıt D’dir. 9 “toplayabilirsiniz” eylem türündedir ve sonda yer aldığı için cümle kurallıdır. Olumsuzluk eki almamıştır. “karşılaş- tığınız” fiilimsi olduğundan birleşik yapılı cümledir. Yanıt A’dır. 10 III. cümle “yaptıklarımızı” sıfat fiilini taşıdığından birleşik cümledir. Diğer cümleler yapı bakımından tek yüklemli cümledir. Yanıt C’dir. 11 II. cümle, içinde fiilimsi bulunan cümleyi, V. cümle, birden çok yüklemli cümleyi, I. cümle ise tek yüklemli cümleyi örneklemektedir. I ve IV. cümledeki bağlaçlar, iki cümleyi değil yan cümle- leri birbirine bağlamaktadır. Yanıt B’dir. 12 Cümleye B seçeneği getirildiğinde cümle, yapısal olarak “içinde fiilimsi bulunan cümle” hâline gelecektir. Diğer seçenekler cümlenin “isim cümlesi” olma özelliğini etkile- meyecektir. Yanıt B’dir. 13 I. cümle kurallı bir eylem cümlesidir. “var” sözcüğü ulaş- mak anlamında kullanılmıştır. II. cümle, birleşik cümle yapısındadır. III. cümle anlamına göre olumlu bir cümledir. Yanıt D’dir. 14 Sırayla araçtan indik, rehberimizin gösterdiği yerde I. cümle II. cümle diğer tur otobüsünü beklemeye başladık. Yanıt D’dir. 15 Mantık akışına göre olay örgüsü, sıralamaya göre ise cümle türleri “B” seçeneğinde doğru eşleşmiştir. ● ki’li birleşik cümle + ■ girişik birleşik cümle + ◆ bağlı cümle + ▲ basit cümle Yanıt B’dir. BÖLÜM - 11 ANLATIM BOZUKLUKLARI - TEST 24 1 Bir cümlede özne, insan dışı bir varlıksa yüklem tekil olur. Bu cümlede özne insan dışı bir varlık olduğu için yüklemin tekil olması gerekiyor. Yanıt A’dır. 2 A seçeneğinde herkes → özne, bükülüyor → yüklemdir. Özne ve yüklem her ikisi de olumlu olduğu için özne-yük- lem ilişkisi açısından bir sorun yoktur. Ancak ikinci cüm- leye baktığımızda “davranmıyordu” sözcüğü yüklem ve olumsuzdur. Bu cümlede özne-yüklem ilişkisi bakımından bir uyumsuzluk vardır. Cümleye uygun bir özne getirilerek (kimse) bu sorun giderilebilir. Yanıt A’dır. 3 I. cümlede → ektiği, II. cümlede → açıldı, III. cümlede → maruz kalmak sözcükleri yanlış anlamda kullanılarak anlatım bozukluğu yapılmıştır. IV. cümlede → mantık hatası yapılmıştır. Yanıt D’dir. 4 C seçeneğinde tamlama yanlışlığı yapılmıştır. Ve bağla- cından sonra “problemlerinin üzerinde” şeklinde düzelti- lirse bozukluk giderilmiş olur. Yanıt C’dir. ÖRNEKT İ R