UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - TÜRKÇE 8. SINIF

SÖZCÜKTE VE SÖZCÜK GRUPLARINDA ANLAM 1. BÖLÜM 15 UYGUN TÜRKÇE 8 SPOTLU SORU BANKASI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SPOT BİLGİLER Videolu çözümler için QR kodu okutunuz. Deyim Aktarması / Ad Aktarması / Dolaylama 7 Deyim Aktarması Sözcüğün benzetme yoluyla başka bir sözcüğün yerine kullanılmasıdır. a. İnsandan Doğaya Aktarma İnsan dışındaki varlıklara in- san özelliği yüklemektir. • Çiçekler, baharın gelişi- ne seviniyor. b. Doğadan İnsana Aktarma Doğadaki özelliklerin insanlar için kullanılmasıdır. • Küçük yaşta olgunlaş- mış bir çocuktu. c. Doğadan Doğaya Aktarma Doğadaki varlıkların özellikle- rinin birbirine aktarılmasıdır. • Uçağın kanatları çok genişti. d. Duyular Arası Aktarma Bir duyuyla ilgili kavramın başka bir duyuyla ilgili kulla- nılmasıdır. • Acı çığlığı üst kattan duyuldu. e. Somutlama Soyut kavramları ifade etmek için somut sözcükler kullan- maktır. • Evin dümeni her zaman annemdedir. 8 Ad Aktarması Bir sözü, benzetme amacı ol- madan başka bir sözün yeri- ne kullanmaya “ad aktarması (mecaz-ı mürsel)” denir. • Bu akşam iki tabak yedim. Tabağın içindeki yemek kastedilmiştir. • Dış - iç, parça - bütün, yer - insan, sanatçı - ya- pıt, eşya - insan, neden - sonuç gibi değişik an- lam ilişkileriyle yapılır. 9 Dolaylama Bir sözcükle anlatılabilecek bir kavramı birden çok söz- cükle anlatmaya yarayan ka- lıplaşmış sözlere “dolaylama” denir. • Ulu Önder  Atatürk • Beyaz altın  pamuk • Yedi tepeli şehir  İstanbul • Bacasız sanayi  turizm 1 İnsana ait eylemlerin doğaya aktarılma- sı yoluyla insandan doğaya deyim ak- tarması yapılır. Aşağıdakilerin hangisi buna örnek gösterilebilir? A) Defterin yapraklarına bir bir resim çizdi. B) Masmavi deniz, yemyeşil ormanı sevgiyle kucakladı. C) Yeni telefonuna gözü gibi bakıyordu. D) Sert bir bakış atarak odadakileri susturdu. (Spot 7'ye göre) 2 Aşağıdakilerin hangisinde duyular arası aktarma yapılmamıştır? A) Yorgun bulutlar süzüle süzüle şehri terk etti. B) Çöplerden gelen ekşi koku tüm evi sarmıştı. C) Konuşmasına tatlı bir ses tonuyla devam etti. D) Komşulardan gelen acı çığlık bizi te- laşlandırdı. (Spot 7'ye göre) 3 Soyut kavramları okuyucunun zihninde canlandırabilmek için bu kavramlar so- mut sözcüklerle anlatılabilir. Buna “so- mutlaştırma” denir. Buna göre, aşağıdakilerin hangisin- de somutlaştırmaya yer verilmiştir? A) Vazoya yerleştirdiğim çiçekler ani- den soluverdi. B) Taşlı yollar ayakkabımın burnunu aşındırdı. C) Kendini başka ülkelerde hayal et- meyi severdi. D) O, bileğine güvendiğinden başarı basakmaklarına tırmanmak istiyor. (Spot 7'ye göre) 4 Bir sözcüğün benzetme amacı güdül- meden başka bir sözcükle anlatılması- na “ad aktarması” denir. Örneğin “Soba- yı yaktım.” cümlesinde “soba” sözcüğü ile içindeki “yakacak”lar kastedilmiştir. Aşağıdakilerin hangisi bu açıklama- ya örnek gösterilebilir? A) Ahmet, yaşıtlarına göre çok olgun bir çocuktu. B) Kırıcı sözleriyle kendini hepimizden uzaklaştırmıştı. C) Attilâ İlhan okumayı kendime görev edinmiştim. D) Ağaçlar, susuz kalacaklarını düşü- nüp kaygılanıyordu. (Spot 8'e göre) 5 I. Bir bardak yetmeyince bir bardak daha içti. II. Zonguldak’ta kara elmas çıkarmak ile görevliydi. III. Beyaz perdeye gösterilen ilgi sanat- çıları mutlu etti. IV. Ege’nin incisinde bahar şenlikleri başlıyor. Numaralanmış cümlelerin kaçında dolaylamaya yer verilmiştir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 (Spot 9’a göre) 6 Cümleler Anlam Özellikleri I. Bebekler, tatlı sesiy- le mırıldanıyor. a. Ad aktar- ması II. Baharın, çiçeklerin kokusunu kıskandı- ğını anlayacaksın. b. Duyular ara- sı aktarma III. Sende kalabilmek için evden izin alma- lıyım. c. İnsandan doğaya aktarma IV. File bekçisi, bu ak- şam çok başarılıydı. d. Dolaylama A) B) C) D) I. - a I. - b I. - c I. - b II. - b II. - c II. - d II. - a III. - d III. - a III. - a III. - c IV. - c IV. - d IV. - b IV. - d (Spot 7, 8 ve 9'a göre) ÖĞRETEN TEST 8 468008