UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF

MİLLÎ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR 2. ÜNİTE YORUMLU ÖRNEK SINAV SORULARI www.sadikuygun.com.tr 82 © SADIK UYGUN YAYINLARI © 1 Kurtuluş Savaşı sırasında Büyük Millet Meclisine karşı çı- kan isyanları bastırmak için Mecliste “Hıyanet-i Vataniye Kanunu” kabul edildi. Bu kanunun uygulanması için ku- rulan İstiklal Mahkemelerinin üyeleri milletvekillerinden oluşmaktaydı. Parçaya göre İstiklal Mahkemelerinde milletvekilleri- nin görev alması ilk TBMM’nin; I. Yargı II. Yasama III. Yürütme güçlerinden hangilerini kullandığını gösterir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III D) I, II ve III (Taktik 1’e göz atın.) • İstiklal Mahkemeleri üyelerinin milletvekillerinden oluşma- sı TBMM’nin “yargı” yetkisini kullandığını gösterir. 1 2 Hıyanet-i Vataniye Kanunu, TBMM’ye karşı çıkan isyanları engellemek ve sorumlularını cezalandırmak için çıkarılan bir kanundur. Buna göre sözü edilen kanun hükmü, aşağıdaki du- rumların hangisine uygulanabilir? A) Anzavur Ayaklanması’nı çıkaranlara B) Mecliste farklı düşünceleri savunan gruplara C) Misakımillî oylamasında ret oyu kullanan vekillere D) Mondros Ateşkesi sonrasında Anadolu’yu işgal eden devletlere (Taktik 2’ye göz atın.) • Ahmet Anzavur Osmanlı subayıdır. İstanbul Hükûmetinin desteğiyle TBMM'ye karşı ayaklanma çıkarmıştır. 2 • TBMM, kararları hızlı vermek ve işleyişi hızlandırmak için yasama, yürütme ve yargı yetkisini elinde bulundurmuştur. 3 3 Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun Büyük Millet Meclisinde görüşüldüğü günlerdeydi. İstanbul Hükûmetinin tayin ettiği Erzurum valisi, Erzurum’a doğru yola çıkmıştı. Bu habe- ri alan bazı vekiller, mecliste Reşit Paşa adındaki valinin yolda öldürülmesini önerdiler. Bu kanunsuz teklife Mustafa Kemal Paşa; “Ne diyorsunuz? Eşkıya gibi dağda, komiteci gibi sokakta adam mı vuracağız? Bizim devlet anlayışı- mızda bu yoktur. Bundan sonra bu memlekette vatandaş ancak mahkeme kararıyla cezalandırılır.” şeklinde yanıt vermiştir. Mustafa Kemal’in bu parçadaki yanıtı, aşağıdakilerden hangisini savunduğuna kanıt gösterilebilir? A) Yaşam hakkını B) Yargının hızlandırılmasını C) Hukuka uygun iş yapılmasını D) Mahkemelerin bağımsızlığını (Taktik 4’e göz atın.) • Ayaklanmalar karşısında İstiklal Mahkemelerinin kurulması yargı üstünlüğünün göstergesidir. 4 4 Madde 1: Ülkeyi, yabancı devlet güçlerinden kurtarmak ve saldırıları önlemek amacına yönelik kurulan Büyük Mil- let Meclisine (BMM) karşı düşünce uygulamalarıyla veya yazdıkları yazılarla muhalefet ve bozgunculuk edenler va- tan haini sayılırlar. Madde 4: Olağanüstü ve aceleyi gerektiren durumlarda zanlının yakalandığı yerdeki ceza mahkemesi de yargıla- ma yapmaya ve karar vermeye yetkilidir. Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun bu maddeleriyle aşağı- dakilerden hangisi amaçlanmış olamaz? A) Yargılamayı hızlandırmak B) İşgallerin haksızlığını dünyaya duyurmak C) Millî Mücadele’ye karşı çıkanları yargılamak D) BMM’ye karşı olumsuz hareketleri önlemek (Taktik 3 ve 5’e göz atın.) Büyük Millet Meclisi İsyanlara Karşı Videolu çözümler için QR kodu okutunuz. 467057