UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF

© SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI YORUMLU ÖRNEK SINAV SORULARI 191 UYGUN T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8 SPOTLU SORU BANKASI 5. Ünite DEMOKRATİKLEŞME ÇABALARI ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇİŞ DENEMELERİ 5 Çünkü farklı fikirlerin mecliste temsil edilmesi ve ülke yö- netimine katılması demokratik bir yönetim anlayışının ge- reğidir. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine cevap ola- rak söylenmiştir? A) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası neden kapatıldı? B) Neden çok partili hayata geçilmek istendi? C) 1924 Anyasası niçin kabul edildi? D) Halifelik neden kaldırıldı? Çözüm: İnsanların ülke yönetimine katılması siyasi partiler aracılı- ğıyla olur. Ayrıca çok partili hayat demokrasinin gelişmesi- ne katkı sağlar. Doğru Yanıt B'dir. (Taktik 1’e göz atın.) 6 Demokrasi yolunda önemli adımlar atan genç Türkiye'nin önündeki meselelerden biri de çok partili siyasete geçişti. Demokrasiyi tam anlamıyla uygulamak isteyen cumhuri- yet her farklı görüşün kendini ifade edebileceği siyasi par- tilere ihtiyaç duyuyordu. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Dönemi’nde açı- lan siyasi partilerden biri değildir? A) Cumhuriyet Halk Fırkası B) Serbest Cumhuriyet Fırkası C) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası D) İttihat ve Terakki Cemiyeti Çözüm: Cumhuriyet Dönemi’nde Cumhuriyet Halk Fırkası, Terak- kiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırka- sı açılmıştır. İttihat ve Terakki Cemiyeti ise Osmanlı Devleti Dönemi’nde açılan siyasi bir partidir. Doğru yanıt D’dir. (Taktik 3’e göz atın.) • Cumhuriyet tarihinin ilk siyasi partisi Cumhuriyet Halk Fır- kası'dır. Ardından Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Ser- best Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur. 3 7 “Tek partili bir mecliste ülkeyi yöneten partinin hatalarını gösteren, onu denetleyen bir parti olmadığı için kararlar alınırken çok yönlü düşünülmez.” bilgisini veren bir ta- rihçi, aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamış- tır? A) Kadınlara siyasi hakların verilmesinin B) Seçmen yaşının düşürülmesinin C) Muhalefet partilerinin kurulmasının D) Halifeliğin kaldırılmasının Çözüm: İktidar partisinin yaptığı çalışmalar muhalefet partileri ta- rafından denetlenir. Ayrıca muhalefet partileri alınacak kararlara farklı bir gözle bakarak katkı sağlar. Bunun için iktidarı denetleyen muhalefet partileri kurulursa alınan ka- rarlar çok yönlü olur. Doğru yanıt C’dir. (Taktik 4’e göz atın.) • Tek partili sistem demokratik değildir ve bu sistemde hükû- metin yaptığı yanlışların denetlenmesi zor olur. 4 8 Mustafa Kemal, Cumhuriyet'in ilanından sonra mecliste yeni partilerin kurulmasını istemiştir. Bu maksatla çok par- tili hayata geçiş için çalışmalar yapılmış ve yeni partiler kurulmuştur. Mustafa Kemal’in çok partili hayata geçişle aşağıdaki- lerden hangisini amaçladı€ı söylenemez? A) Cumhuriyet Halk Fırkası iktidarının sürekliliğini sağla- mak B) Demokrasinin tam olarak yerleşmesini sağlamak C) Hükûmetin denetlenmesini sağlamak D) Mecliste farklı görüş ve düşüncelerin temsil edilmesini sağlamak Çözüm: Mustafa Kemal, çok partili hayata geçerek ülkede demok- rasinin tam olarak yerleşmesini, hükûmetin denetlenme- sini ve mecliste farklı görüşlerin de temsil edilmesini iste- miştir. Fakat çok partili hayat Cumhuriyet Halk Fırkasının iktidarını sağlamlaştırmaz. Tam tersine karşısında yeni partiler olması bu partinin iktidardan düşmesine yol aça- bilir. Doğru yanıt A’dır. (Taktik 2’ye göz atın.)