UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF

© SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI © SADIK UYGUN YAYINLARI YORUMLU ÖRNEK SINAV SORULARI 3. Ünite www.sadikuygun.com.tr 118 MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM! AYAĞA KALKAN MİLLET 1 Sakarya Meydan Muharebesi’nden önce Türkiye Büyük Millet Meclisi, 5 Ağustos 1921’de Mustafa Kemal Paşa’ya Başkomu- tanlık görevini verdi. Mustafa Kemal Paşa, bu görevi yaptığı süre içerisinde yasama ve yürütme yetkilerini de kullanacaktı. O, bu yetkilerini ilk önce ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için, “millî vergi- ler” adı verilen emirleri yayımlayarakmilletin yardımını sağlamakta kullandı. Verilen bilgilere göre Başkomutanlık yetkisinin Mustafa Kemal’e aşağıdakilerden hangisini sağladığı söylene- mez? A) Türkiye Büyük Millet Meclisinin yetkilerini kullanma B) Ordu ve millet iş birliğini sağlama C) Çabuk karar alma ve uygulama D) İnkılapları kolayca gerçekleştirme Çözüm: Mustafa Kemal, Sakarya Savaşı öncesi Başkomutanlık gö- revine gelip TBMM’nin bütün yetkilerini kullanmıştır. Savaş dönemi olduğu için inkılaplar dönemi daha başlamamıştır. Doğru yanıt D’dir. (Taktik 1’e göz atın.) • Mustafa Kemal millî egemenliğe aykırı olmasına rağmen ya- sama, yürütme ve yargı yetkisini tek kişide toplayan Başko- mutanlık yasasını kabul ederek savaş zamanında hızlı karar almayı amaçlamıştır. 1 2 Kurtuluş Savaşı’nın önemli aşamalarından biri olan Büyük Taarruz, 26 Ağustos sabahı Türk topçusunun ateşiyle başla- dı. 30 Ağustos’ta Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın sevk ve idare ettiği meydan muharebesiyle düşman kuvvetleri büyük ölçüde imha edildi. Başkomutan hem kaçan Yunan kuvvetlerini takip etmek, hem de onların toparlanmalarına fırsat vermemek için 1 Eylül 1922 günü “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini verdi. Buna göre Büyük Taarruz’un temel amacı aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Türk ordusunun güçlenmesi için zaman kazanmak B) Yunanları tamamen Anadolu topraklarından atmak C) Yunan ordusuna karşı savunma hattı oluşturmak D) İtilaf Devletlerini oyalamak Çözüm: Mustafa Kemal, Büyük Taarruz’da “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini vermiş ve Yunan ordusunu tama- men Anadolu’dan atmayı hedeflemiştir. Doğru yanıt B’dir. (Taktik 2’ye göz atın.) • Başkomutan Mustafa Kemal 1 Eylül sabahı Afyon’da “Or- dular ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini vererek ülkeyi düşmandan tamamen temizlemek istemiştir. 2 3 TBMM ile Fransa arasında imzalanan Ankara Antlaşma- sı’na göre İskenderun ve Hatay’da resmî dil Türkçe ola- cak, halka dinî alanda baskı yapılmayacaktı. Buna göre; Misakımillî’den taviz verilmiştir. Halkla kültürel bağlar devam etti- rilmek istenmiş. Hatay 1939’da anavatana katıl- mıştır. I II III yukarıda verilenlerden hangisine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III Çözüm: Hatay’ın Ankara Antlaşması ile alınamaması Misakı- millî’den ikinci tavizdir. Ancak Fransa, Hatay’la ilgili özel hükümleri kabul etmekle dolaylı olarak bu şehrin Türki- ye’ye ait olduğunu kabul etmiştir. Yanıt A’dır. (Taktik 3’e göz atın.) • Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması ile Hatay için özel bir yönetim kuruldu ve Misakımillî’den taviz verildi. 3 4 Türklerle Yunanlar arasındaki çatışmaya son verilecektir. İstanbul ve Boğazlar Türk mülki idaresine teslim olunacaktır. İtilaf Devletleri ile TBMM Hükûmeti arasında imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması’na göre; • • Bu kararlara göre Mudanya Ateşkes Antlaşması ile il- gili; Kurtuluş Savaşı’nın askerî safha- sını tamamlamıştır. Esas barışın şartlarını belirlemiş- tir. İtilaf Devletlerinin, TBMM Hükû- metinin varlığını tanımasını sağ- lamıştır. I II III yorumlarından hangileri yapılabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III