UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - FEN BİLİMLERİ 8. SINIF

ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ VE ÇEVRE BİLİMİ 6. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 192 © SADIK UYGUN YAYINLARI © YORUMLU ÖRNEK SINAV SORULARI 1. Sucul bir eğrelti otu türünün, su üstünde yüzen küçük yapraklarının olduğu bilinmektedir. Bu eğrelti otunun yap- raklarında bulunan gözenekler atmosferdeki azotu bağ- lama özelliği bulunan bakterilerle doludur. Bu nedenle bu eğrelti otu pirinç tarımında da kullanılır. Su ile kaplı tarla- larda, pirinç fideleri dikilmeden önce eğrelti otları yetiştiri- lir. Pirinç bitkisinin ihtiyacı olan azot, bu bitkiler aracılığı ile toprağa bağlanır. Bu eğrelti otunda bulunan bakteriler, ha- vadaki azotu toprağa bağlayarak insanlar tarafından azot gübresi eklenmeden aynı tarlada defalarca pirinç tarımı yapılmasına olanak sağlar. Bu açıklamalara göre aşağıdaki yargılardan hangisi doğrudur? A) Bu eğrelti otunda bulunan bakteriler azot döngüsün- deki ayrıştırıcıların görevini üstlenmiştir. B) Pirinç bitkisi azot ihtiyacını bu eğrelti otunun gövdesin- deki azottan karşılamıştır. C) Bu eğrelti otunda bulunan bakteriler azotun atmosfere dönüşünü sağlar. D) Bu eğrelti otunda bulunan bakteriler azotlu gübre kul- lanımının azaltılmasını sağlar. (TAKTİK 1 ve 2’ye göz atalım.) Azot döngüsünde havadaki azotu toprağa bağlamak için yıldırım ve şimşeğe ihtiyaç vardır. Toprağa geçen bu azotu ise azot bağlayıcı bakteriler bitki köklerine bağlar. 1 Toprakta bulunan azotu bitkilerin köklerine azot bağla- yıcı bakteriler bağlar. Bizde bu besinleri veya bu besin- leri tüketen canlıları tükettiğimizde vücudumuza azotu alırız. 2 Uzman Yorumu Azot döngüsü ile ilgili çıkacak sorularda yukarıdaki şema ya da benzeri verilecektir. Azot döngüsünde azotun bitkiler tara- fından doğrudan kullanılmadığı, havadaki azotun azotlu bile- şiklere dönüştürülmesini azot bağlayıcı bakterilerin sağladığı unutulmamalıdır. 2. Bir öğrenci karbon ve oksijen döngüsünü basitleştirerek deneyle göstermek istiyor. Bunun için hazırladığı aşağıda- ki düzenekte bir hata yaptığını fark ediyor. cam fanus ışık Kireçli su kireç suyu (Ortamdaki karbondioksidi tutar.) sulanmış saksı bitkisi Buna göre öğrenci, hatasını gidermek için şekildeki düze- nekte hangi değişikliği yapmalıdır? A) Kap içindeki kireç suyunun miktarını arttırmalı. B) Kireç suyunu çıkarıp yerine kurbağa koymalı. C) Bitkiyi çıkarıp yerine kurbağa koymalı. D) Ortam sıcaklığını yavaş yavaş arttırmalı. (TAKTİK 3’e göz atalım.) Fotosentez olayında ortamdaki karbondioksit gazı kulla- nılır. 3 Uzman Yorumu Oksijenli Solunum Fotosentez Besin O 2 CO 2 H 2 O Bu tablo oksijen ve karbon döngüsünü kısaca anlat- maktadır. Hemen hemen her sınavda karşılaştığımız madde döngülerinin şema üzerinde gösterilebilmesi, yaşam açısından önemi, küresel iklim değişikliklerinin nedenleri ve olası sonuçlarının sorgulanmaya devam edileceği beklenmektedir. Bunun yanında kazanımlardaki sera etkisi, küresel iklim değişikliği, çevre sorunlarının Dünya’nın geleceğine ve insan yaşamına nasıl bir etkisi olabileceği, ekolojik ayak izi hesabı, dünya ülkelerinin küresel iklim değişikliğini önlemek için aldıkları önlemlere (ör. Kyoto Protokolü) değinilmesi şeklindeki açıkla- malar dikkati çekmekte, öğrencilerimizin bu konuda geniş bir bilgi ve bilimsel kültüre sahip olmaları istenmektedir. FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENLERİMİZİN SINAV SORULARI HAKKINDA GÖRÜŞLERİ Madde Döngüleri ve Çevre Sorunları Video çözümler için QR kodu okutunuz. 464135