UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - FEN BİLİMLERİ 8. SINIF

ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ VE ÇEVRE BİLİMİ 6. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 186 © SADIK UYGUN YAYINLARI © SPOT BİLGİLER Videolu çözümler için QR kodu okutunuz. 464130 ÖĞRETEN TEST 97 Madde Döngüleri ve Çevre Sorunları 1 SU DÖNGÜSÜ Suyun devamlı olarak yer- yüzü ve atmosfer arasında sıvı hâlden gaz hâle ve gaz hâlden sıvı hâle dönüşme olayıdır. 2 Su döngüsünde gerçek- leşen olaylar: • Güneş’ten gelen ısı, suyu buharlaştırır. • Hayvanlar, boşaltım ve so- lunum sonucunda oluşan suyun fazlasını tekrar do- ğaya verir. • Bitkiler terleme ile suyun fazlasını atarlar. • Atmosferde su buharı so- ğuk hava ile karşılaşır ve yoğuşur. • Su; yağmur, kar ya da dolu olarak yeryüzüne iner. 3 AZOT DÖNGÜSÜ Atmosferin %78’ini oluşturan azot, canlılar tarafından doğ- rudan alınmazlar. Şimşek ve yıldırım olayları serbest azotun toprağa bağ- lanmasını sağlar. Canlı atıklarını parçalayan ayrıştırıcılar tarafından azo- tun bir kısmı toprağa veya havaya karışır. 4 Canlıların ihtiyaç duydu- ğu azotun alınması: • Bezelye, fasulye gibi bak- lagillerin kökleri üzerindeki bakteriler, bitkinin protein ihtiyacı için gerekli azotu sağlar. • Bitkiler ile beslenen canlı- lar bitkilerin yapısında bu- lunan azotu alır. 5 KARBON DÖNGÜSÜ Karbon döngüsünün gerçek- leşmesini sağlayan olaylar: • Solunum • Fosil yakıtların yanması • Yanma olayları • Ölen canlıların yapısında bulunan karbonun ayrıştı- rıcılar tarafından karbondi- okside dönüşmesi • Fotosentez olayı 1. Atmosfer Yoğuşma Buharlaşma Solunum Boşaltım Terleme Yeryüzü Şekilde verilen şema aşağıdaki mad- de döngülerinden hangisine aittir? F. 8.6.3.1 A) Azot döngüsü B) Su döngüsü C) Oksijen döngüsü D) Karbon döngüsü (Spot 1’e göre) 2. Azot döngüsü ile ilgili hangisi söyle- nemez? F. 8.6.3.1 A) Yıldırım gibi olaylar havadaki serbest azotu toprağa bağlar. B) Baklagiller, köklerinde bulunan bakte- riler ile azotu alır. C) Hayvan atıklarındaki azot toprağa ka- rışır. D) Hayvanlar solunum ile havadan ihti- yaçları olan azotu alırlar. (Spot 3 ve 4’e göre) 3. Atmosfer Orman Volkan Fabrika Yukarıdaki şemada gösterilen madde döngüsü ile ilgili, I II III Fosil yakıtların yanması ile karbon havaya geçer. Solunum ve yanma olayları atmos- ferdeki karbondioksit oranını artır- maktadır. Bitkiler havadaki karbondioksidi ala- rak besin üretiminde kullanır. ifadelerinden hangileri doğrudur? F. 8.6.3.1 A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III (Spot 5’e göre) 4. Dünya var olduğundan beri suların bitmemesinin nedeni doğadaki su döngüsüdür. Yeryü- zündeki deniz, okyanus, göller gibi su kaynaklarının atmosfere giderek yeniden yeryüzüne dönmesi su döngüsüdür. Aşağıdaki resimde su döngüsü şematize edilmiştir. Su buharı transferi Deniz Kara Nehir Göl Geri akış Yer altı suyu akışı Yağış Yağış Buharlaşma Buharlaşma Terleme Buna göre aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? F. 8.6.3.1 A) Güneş’ten gelen ısı suyun buharlaşmasını sağlar. B) Canlılar solunum ve terleme yoluyla vücutlarındaki suyu doğaya karıştırırlar. C) Atmosferdeki su buharı sadece yağmurlar ile yeryüzüne iner. D) Yağışlar ile gelen su, yer altına inip yer altı sularını oluşturabilir. (Spot 2’ye göre)