UYGUN - PRATİK DEFTER - FEN BİLİMLERİ 8. SINIF

2. ÜNİTE: DNA VE GENETİK KOD 75 49 Aşağıda verilen olayların biyoteknolojinin hangi alanları ile ilgili olduğunu yanlarına yazınız. • Eski dönemlerde Çinliler fermente tahılları ve soya küflerini yara- ların tedavisinde kullanmışlardır. • Tekstil sektöründe dokuma sırasında kumaşın zarar görmesini engellemek için tripsin enziminden yararlanılmaktadır. • Biyoteknoloji ile atık sulara yeniden kullanılabilme özelliği kazan- dırılmaktadır. • Genetik mühendisliği teknikleri kullanılarak insan ve hayvanlarda aşı etkisi gösterebilecek elma, muz gibi bitkilerin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. • Transgenik mısırlardaki bazı genlerin sadece koçan kurtları üze- rinde etkili olduğunun söylenmesine karşın, kral kelebeklerinin de öldükleri görülmüştür. • Az gelişmiş ülkelerdeki insanların göz sağlığının bozulmaması için A vitamini yönünden zenginleştirilmiş pirinç üretilmesi. ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... Biyoteknoloji, insanlar tarafından yüzyıllardır kullanılmaktadır. MÖ Türkler maya bakterilerini kullanarak sütten yoğurt elde ettiler. Yine MÖ mayalanma olayı kullanılarak ekmek ve bazı içecekler elde edilmiştir. Bu çalışmalar biyoteknolojinin başlangıcı kabul edilir. Sonraki dönemde gerçekleşen bazı gelişmeler: Biyoteknoloji 21. yy’ın teknolojisi olarak kabul edilmektedir. Bu durumun sebebi biyoteknolojinin ulaştığı düzey, kapsadığı alan ve kullandığı materyalin insan dâhil tüm canlı organizmalar olmasıdır. 14. yy. da sirke üretilmesi (endüstriyel) 1590 yılında Zacharias Janssen’in mikroskobu bulması 1650 Kültür mantarı üretilmesi 1919 Karl Ereky tarafından ilk biyoteknoloji kavramının kullanılması 1928 Alexander Fleming’in etrafı bir parça küfle çevrelenmiş bakterilerin öldüğünü keşfetmesi (Peni- silinin keşfi) 1953 - 1976 DNA ile ilgili yaygın çalışmalar yapılması 1982 genetik mühendisliği ile insan insülininin bakteri tarafından üretilmesi 1990 ilk başarılı gen terapisinin yapılması 1994 genetik mühendisliği ile geliştirilmiş domatesin Dünya Gıda Örgütü tarafından kabul edilmesi 1996 koyun Dolly’nin klonlanma yöntemi ile üretilmesi 2003 İnsan Genom Projesi ile insan DNA’sının haritasının çıkarılması 2015 Aziz Sancar’ın hücrelerin hasar gören DNA’ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandırılması. Biyoteknolojinin Tarihsel Gelişimi UYGUN PRATİK DEFTER FEN BİLİMLERİ 8 Tıbbi biyoteknoloji Endüstriyel biyoteknoloji Çevre biyoteknolojisi Çevre biyoteknolojisi Tarım ve Hayvancılık biyoteknolojisi Gıda