UYGUN - PARAGRAF ÇÖZME TAKTİKLERİ 2. KADEME 8. SINIF

BÖLÜM 2 PARAGRAF ÇÖZME TAKT‹KLER‹ Bir paragraf›n ilk cüm- lesi nesnel bir yarg› özelli¤i gösteriyorsa bu ilk cümle paragra- f›n bafll›¤› ya da ko- nusu olabilir. TAKT‹K-22 80 Bir paragrafta; tan›m› yap›lan, s›kça tekrarla- nan, hakk›nda çeflitli aç›klamalar yap›lan söz- cük, o paragraf›n bafll›¤› ya da konusudur. TAKT‹K-23 Bir paragrafta; tan›m› yap›lan, s›kça tekrarlanan, hakk›nda çeflitli aç›klamalar yap›lan sözcük, o paragraf›n bafll›¤› ya da konusudur. TAKT‹K-23 ÖZ E L O K U L Bu metne en uygun bafll›k afla¤›dakilerden hangisidir? A) Bafl›bofl Ruhlar B) Hayaller ve ‹nsanlar C) Farkl›l›klara Sayg› D) Topra¤›n Gücü Bu soruyu çözerken taktik 23'teki yöntemi uygulayaca¤›z. Üzerin- de s›kça durulan, tekrarlanan, tan›m› ve aç›klamas› yap›lan sözcük paragraf›n bafll›¤› olacakt›r. Buna göre bu paragrafta “aylakl›k içinde olan, bafl›bofl olan, dizginlenemeyen, her tarafta dolafl›p duran ruhlar” sözcü¤ü s›kça tekrarlanm›flt›r. O hâlde, “ruhlar” sözcü¤ünün geçti¤i seçene¤i aramal›y›z. Yan›t A'd›r. YANIT Bofl b›rak›lm›fl topraklar, yüz bin çeflit otla dolar. Yararl› olabil- meleri için onlara kazma vuruyor, ifle yarar tohumlar ekiyoruz. Ruhlar da böyledir; onlar› bir düflünceyle u¤raflt›r›p dizginlerini tutmazsan›z, uçsuz bucaks›z bir hayal dünyas›nda bafl›bofl, öteye beriye dolafl›p dururlar. Böyle bir aylakl›k içinde ruhlar›n düflmedi¤i kuruntu, yapmad›¤› gariplik kalmaz. ÖZ E L O K U L Buna göre bu paragrafta söz edilen bafll›k afla¤›dakilerden hangisi olabilir? A) Yolculuk Vakti B) Bilince Yolculuk C) Karanl›k Yolculuk D) Gerçe¤e Yolculuk Bafll›ktan da anlafl›laca¤› üzere, oraya bir yolculuk yapt›m. Bir kere bu yolculu¤un çok karanl›k olaca¤›n› tahmin etti¤imden ön- celikle yan›ma bir fener ald›m ve yürümeye bafllad›m. ‹lk olarak; bilincimin arazisinde yürürken herhangi bir s›k›nt› yaflamad›m. Bunu sizler de bilirsiniz. Her fley burada berrakt›r. Daha do¤rusu oldu¤u gibidir. Bir kuflun ötüflü, trenin raylardan ç›kard›¤› ses, kentin gürültüsü, uça¤›n havalan›fl› vs. Görüntüler ve sesler bi- lincimizde de¤iflmez gerçeklik içinde tektir. YANIT Bu soruyu çözerken taktik 22 ve 23'te verdi¤imiz yöntemleri kullanaca¤›z. Paragraf›n ilk cümlesine dikkat edip bu cümlede anlat›lmak istenene de¤il, anlat›lana bakmam›z, bizi anahtar sözcü¤e götüre- cektir. (Taktik 22) “Oraya bir yolculuk yapt›m” cümlesindeki anahtar sözcük “yolculuk”tur. Fakat bu sözcük tüm seçeneklerde geçmektedir. O hâlde, ikinci anahtar sözcü¤ü bulmam›z gerekir. Bir paragrafta en çok tekrar edilen, tan›m› ve aç›klamas› yap›lan sözcük konuyu bulmam›zda anahtar sözcük olacakt›r. (Taktik 23) Buna göre seçeneklerdeki sözcükleri inceledi¤imizde, “vakit” sözcü¤ü geçmemekte, “karan- l›k” ve “gerçek” sözcükleri de bir kere geçmektedir. Fakat “bilinç” sözcü¤ü iki kez tekrarlanmaktad›r. O hâlde ikinci anahtar sözcük de “bilinç” sözcü¤üdür. Yani paragraf›n bafll›¤› “Bilince Yolculuk”tur. Yan›t B'dir.