UYGUN - PARAGRAF ÇÖZME TAKTİKLERİ 2. KADEME 8. SINIF

BÖLÜM 2 PARAGRAF ÇÖZME TAKT‹KLER‹ 68 S S 2 0 0 8 1. E¤er onlardan baz›lar›n›n anlamlar›n› bilmezsek düflünceler aras›nda ba¤ kurulamaz. 2. Yaz›da ve konuflmada sözcükler su gibi akar. 3. Bundan dolay› kelime hazinemizi zenginlefltirmeliyiz. 4. ‹flte o zaman genifl duygu ve düflünce dünyas›na aç›labiliriz. Numaralanm›fl cümlelerle anlaml› bir paragraf oluflturuldu¤unda hangisi ilk cümle olur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Bu tür sorular› çözerken taktik 20’de ö¤rendi¤imiz yöntemden yararlanaca¤›z. Bir cümlenin içinde ba¤lay›c› öge (ama, fakat, oysa, çünkü, bu, böylece...) bulunuyorsa o cümlenin paragraf›n girifl cümlesi olamayaca¤›n› ö¤renmifltik. Bu örnekte 1 numaral› cümlede geçen “e¤er” sözcü¤ü 3 numaral› cümlede geçen “bundan dolay›” sözcükleri ve 4 numaral› cümlede geçen “iflte” sözcükleri ba¤lay›c› ö¤e durumundad›r. Böylece, bu söz- cüklerin içinde bulunduklar› cümleleri, kendisinden önceki cümlelere ba¤lad›¤›n› anl›yoruz. Öyleyse 1, 3 ve 4 numaral› cümleler bu paragraf›n ilk cümlesi olamaz. Bu nedenle yan›t B’dir. YANIT S S 2 0 0 7 Afla¤›daki cümlelerle bir paragraf oluflturuldu¤unda hangisi ilk cümle olur? A) Üzülenler, zarar görenler olsa da sevinenler ço¤unluktayd›. B) ‹nsanlar bu ani ve fliddetli ya¤mura haz›rl›ks›z yakaland›lar. C) Dünkü fliddetli sa¤anak, sel bask›nlar›na sebep oldu. D) Ama haftalard›r onu bekleyenlerin yüzü güldü. Bu soruyu çözerken taktik 20’de ö¤rendi¤imiz yöntemi uygulamam›z yeterli olacakt›r. Ba¤lay›c› ögelerin, içinde bulunduklar› cümleyi, kendisinden önceki cümleye ba¤lad›¤›n› biliyoruz. Dolay›s›yla; A seçene¤indeki “da”, “B” seçene¤indeki “bu” ve “D” seçene¤indeki “ama” sözcükleri ba¤lay›c› öge durumundad›r. Yani; ba¤lay›c› ögeler içinde bulunduklar› cümleyi kendisinden önceki cümleye ba¤lad›¤› için bu cümleler bir paragraf›n girifl cümlesi olma özelli¤ine sahip de¤ildir. Oysa, C seçene¤indeki cümle; kendisinden önceki herhangi bir yarg›n›n aç›klamas› olmayan, içinde ba¤lay›c› öge bulunmayan, genel ve kapsaml› bir cümledir. Bu nedenle yan›t C’dir. YANIT Bir cümlenin içinde ba¤lay›c› öge (ama, fakat, oysa, çünkü, bu, böylece, bundan dola- y›, k›sacas›, özetle, do- lay›s›yla) bulunuyorsa o cümle paragraf›n gi- rifl cümlesi olamaz. TAKT‹K-20