UYGUN - PARAGRAF ÇÖZME TAKTİKLERİ 2. KADEME 8. SINIF

BÖLÜM 1 PARAGRAF ÇÖZME TAKT‹KLER‹ 65 SORU 14 YANIT Yafll› bir adam elindeki karneye bakarak a¤layan küçük bir çocu¤a yaklaflt›. Çocu¤a neden a¤lad›¤›n› sordu. Çocuk, “Önceki y›llarda, sürekli s›n›f›n bi- rincisiydim. Bu y›l, babam hastaland›¤› için bir çay bahçesinde garsonluk yapmak zorunda kald›m, derslere yeterince zaman ay›ramad›m. Bir dersten baflar›s›z oldum. S›n›f arkadafllar›m benimle alay etti.” diye cevap verdi. Yafll› adam, “Üzülme! Her ne kadar kartal zaman zaman tavuklardan daha alçakta uçsa da, tavuklar hiçbir zaman kartal yüksekli¤inde uçamazlar.” dedi. Yukar›daki paragraf›n ana düflüncesi afla¤›dakilerden hangisidir? A) Baflar›l› insanlar, bu baflar›y› her zaman korumal›d›rlar. B) Yaflamdaki umulmad›k durumlar, insanlar› flafl›rtabilir. C) Baflar›l› insanlar küçük baflar›s›zl›klar yaflayabilirler, ama baflar›s›z- lar, asla büyük baflar›lar elde edemezler. D) Kötü duruma düflmüfl insanlarla alay edilmemelidir. Öykülemenin a¤›r bast›¤› yukar›daki paragrafta, ana düflünce paragrafa sindirilmifltir. Bu tür pa- ragraflarda, mecaz anlam tafl›yan bölümlerdeki sözcükleri baflka sözcüklerle karfl›lanmas› gerekti¤ini be- lirtmifltik. (Taktik 10) Mecaz anlam›n öne ç›kt›¤› cümle, paragraf›n son cümlesidir. Seçenekleri “kartallar ve tavuklar”›n baflka sözcüklerle karfl›lanmas› yönünden inceledi¤imizde, C ile karfl›lafl›r›z. Çünkü paragra- f›n son cümlesindeki, “kartallar” ile baflar›l› insanlar, “tavuklar” ile baflar›s›z insanlar kastedilmifltir. Yan›t C'dir. TAKT‹K-10 Ana düflüncenin parag- rafa sindirildi¤i sorularda mecaz anlam a¤›rl›kl›d›r. Bu sorularda ça¤r›fl›m- lardan hareket ederek mecaz anlaml› sözcükle- ri karfl›layacak baflka sözcükler aramal›y›z. SORU 13 YANIT fiimdilerde benden kar›fl›k kütüphanemde, arad›m o kitab› ama nafile. Sonra ad›m ad›m di¤er kitaplara tafl›nd›¤›m›, Nermi Uygur'u bir gizli hoca gibi akl›mda tafl›d›¤›m› unutamam. Deneme, Ataç'la de¤il as›l Uygur'la sanat olmufltur bizde. Ataç, kavgayla yazarken Uygur, tam da kültür ve düflünceyle yazm›flt›r denemelerini. Sanat› da vard›r ayr›ca. Hem de çok özden savundu¤u 'insan aç›s›ndan' bakarak gitmifltir yaz›- ya da esere de yazara da. Zaten bizdeki en özlü denemeyi yazan da odur. Yukar›daki paragraftan yola ç›k›ld›¤›nda Nermi Uygur hakk›nda afla¤›dakilerden hangisi ç›kar›lamaz? A) Denememizin kurucusu say›ld›¤› B) Yaz›lar›n›n insan merkezli oldu¤u C) Denemelerinin çat›flma özelli¤i tafl›mad›¤› D) Denemelerindeki tarz›yla Ataç'tan ayr›ld›¤› Yard›mc› düflünce sorular›nda seçenek ve cümleler efllefltirildi¤inde d›flar›da kalan seçenek do¤ru yan›tt›r. (Taktik 11) Buna göre B seçene¤i “Hem de çok özden savundu¤u 'insan aç›s›ndan' bakarak gitmifltir yaz›ya da esere de yazara da.”; C ve D seçene¤i “Deneme, Ataç'la de¤il as›l Uygur'la sanat olmufltur bizde. Ataç, kavgayla yazarken Uygur, tam da kültür ve düflünceyle yazm›flt›r denemelerini” cümleleriyle eflleflmifltir. Dolay›s›yla A, d›flar›da kalan seçenektir. Yan›t A'd›r. Yard›mc› düflünce sorular›nda seçenek ve cümleler eflleflti- rildi¤inde d›flar›da kalan seçenek do¤ru yan›tt›r. TAKT‹K-11