UYGUN - PARAGRAF ÇÖZME TAKTİKLERİ 2. KADEME 8. SINIF

BÖLÜM 3 PARAGRAF ÇÖZME TAKT‹KLER‹ 148 ‹nsan d›fl›ndaki varl›klara insana ait davran›fl biçimlerinin verilmesine ''kiflilefltirme'' sanat› denir. Kiflilefltirme sanat›na ''teflhis'' ad› da verilir. Kiflilefltirme sanat›na genellikle ''fabllar''da yer verilir. Genellikle canl› varl›k olan hayvanlar ve bitkilerle cans›z varl›klara insana ait davran›fl biçimleri verilmesi yoluyla yap›l›r. “Genelde, yapmanız gereken şey yapabileceğiniz şeydir.” 6. KİŞİLEŞTİRME Do¤a ve tarihin sundu¤u büyük flans› yakalars›n›z, bir an›t a¤aca s›rt›n›z› dayay›p otur- du¤unuzda. Gökyüzünde yanan günefl size gülümser, siz serinsinizdir gölgesinde. A¤açlar kimi zaman hüzünlü kimi zaman da yaprak h›fl›rt›lar›yla neflelerini sizlerle paylafl›rlar. Bafl›n›z› kald›r›r gö¤e bakars›n›z, dallar›yla kucaklam›flt›r gö¤ü, kolay kolay ulaflamaz gözleriniz mavili¤e, sonsuzlukta kaybolur. Derinlerde bir hüzün duyars›n›z, kaç›n›lmaz sonumuz topra¤a k›m›lt›s›z mahkûmdur o. Gövdesinin kal›nl›¤›, yafll›l›¤›n›n göstergesidir, s›rt›n›z› dayad›¤›n›z yaln›zca bir a¤aç de¤il, yüzy›llar süren bir geçmifle sahip olman›n gücüdür. ‹NCELEME: Bu metinde an›t a¤açlardan söz edildi¤ini görmekteyiz. Fakat, metinde an›t a¤açlardan bahsedilirken düflünceyi gelifltirmek için çeflitli benzetmelere yer verilmifltir. ''Gökyüzünde yanan günefl size gülümser, siz serinsinizdir gölgesinde.'' cümlesinde ''günefl'' gülümsedi¤i ''A¤açlar kimi zaman hüzünlü kimi zaman da yaprak h›fl›rt›lar›yla neflelerini sizlerle paylafl›rlar.'' cümlesinde ise ''a¤açlar'' hüzünlü olduklar› için kiflilefltirilmifltir. Metindeki düflünceyi gelifltirme yolunu inceleyelim. ÖRNEK SORU YANIT fiehrin k›y›s›nda, ufac›k bir derenin kenar›nda, dallar› suya sarkan ihtiyar bir sö¤üt a¤ac› vard›r. ‹lkbahar›n bafllang›çlar›nda bu sö¤üdün dallar›na bir difli k›rlang›ç gelip kondu. Derenin bir bafl›ndan bir bafl›na y›ld›r›m gibi uçan, beyaz gö¤üslerini suya dokundurarak fleffaf kanatl› küçük böcekleri yakalayan di¤er k›rlang›çlara bakmaya bafllad›. Bafl›n› hafif hafif sall›yordu. Derin düflüncelere dald›¤› belliydi. Sö¤üdün dallar› h›fl›rdad›. Bir erkek k›rlang›ç geldi, diflinin karfl›s›ndaki dala kondu. K›rlang›çlar aras›nda pek teklif yoktur. Uzun uzad›ya konuflmaya bafllad›lar. Yukar›daki parçan›n anlat›m›nda afla¤›dakilerden hangisinden yararlan›lm›flt›r? A) Tan›mlama B) Tan›k gösterme C) Örnekleme D) Kiflilefltirme Bu soruyu çözerken özellikle taktik 41’de dile getirdi¤imiz yöntemi kullanaca¤›z. Dikkat ederseniz bu parçan›n kahramanlar› ''k›rlang›çlar''d›r. K›rlang›çlar, ''Derin düflüncelere dald›¤› belliydi.'' cümlesinde ''düflündükleri'' için ''Uzun uzad›ya konuflmaya bafllad›lar.'' cümlesinde ise ''konufltuklar›''›ndan söz edilmifltir. Dolay›s›yla taktik 41'de dile getirdi¤imiz gibi bu metinde insana ait baz› davran›fllar, insan d›fl›ndaki varl›klara verilmifltir. Bu yüzden bu parçada ''kiflilefltirme''lerden yararlan›lm›flt›r. Yan›t D’dir. TAKT‹K - 41 Bir paragrafta; insana ait özellikler insan d›fl›ndaki varl›klara verilmiflse o paragrafta kiflilefltirme vard›r. Bir paragrafta; insana ait özellikler insan d›- fl›ndaki varl›klara veril- miflse o paragrafta ki- flilefltirme vard›r. TAKT‹K-41 Elenor ROOSEVELT