UYGUN - FÖY İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF

1 z - Kitap Uygulamalı T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 3. ÜNİTE AYAĞA KALKAN MİLLET / MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI / KURTULUŞ SAVAŞI’NDA ESERLER 16. F Ö Y UYGUN SINAVA HAZIRLIK FÖYLERİ UYGUN T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK SINAVA HAZIRLIK FÖYLERİ SPOT BİLGİLER 1. Sakarya Meydan Muharebesi öncesi Mustafa Kemal Tekâlif-i Milliye Emirle- rini yayınladı. Uygulanması sırasında çıkacak sorunlar için İstiklal Mahkeme- leri kuruldu. 2. Topyekûn savaş taktiği uygulanarak düş- man durduruldu. Türk ordusunun son sa- vunma savaşıdır. 20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması ile; Türkiye ile Fransa arasın- daki savaş durumu sona erdi. Türklerin haklarının korunması karşılığında Hatay, Fransa’ya bırakıldı. Misakımillî’den taviz verildi. Güney Cephesi kapandı. 13 Ekim 1921’de TBMM Hükûmeti ile Sovyetler Birliği’ne bağlı Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan arasında Kars Antlaşması yapıldı. Doğu sınırımız kesin olarak çizildi. 3. İç politikada Mustafa Kemal’e Gazilik unvanı ve Mareşallik rütbesi verildi. 4. Büyük Taarruz Savaşı öncesi yapılan hazırlık sonrası düşmana karşı taar- ruza geçildi. 18 Eylül’de Batı Anadolu düşmandan temizlendi. 5. Silahlı mücadele sonra erdi. İtilaf Dev- letleri ile Mudanya Ateşkesi imzalan- dı. Türk Kurtuluş Savaşı’nın başarıya ulaştığını gösteren ilk siyasi belgedir. Mudanya Ateşkes Antlaşması’na göre; • Türk - Yunan Savaşı sona erecek. • Yunanlar Trakya’yı 15 gün içinde bo- şaltacaklar ve bir ay içinde TBMM’ye bırakacak. • İstanbul ve Boğazlar TBMM’ye bırakıla- caktı. • Bu antlaşmaya Yunanistan katılma- mıştır. 6. Kurtuluş Savaşı Dönemi’nde yaşanan- lar dönemin sanatçılarına ilham olmuş- tur. Türk milletinin fedakârlığı ve vatan için yaptıkları işlenmiştir. Kurtuluş Sa- vaşı’nda yararlılık gösterenlere TBMM tarafından İstiklal madalyası verilmiştir. Bu dönemde Halide Edip Adıvar - Ateş- ten Gömlek, Türk’ün Ateşle İmtihanı; Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Yaban, Ankara; M. Akif Ersoy - İstiklal Marşı adlı eserleri yazmışlardır. İbrahim Çal- lı - Zeybekler Kurtuluş Savaşı’nda adlı resmi yapmıştır. Halil Dikmen - Cepha- ne Taşıyan Kadınlar resmini yapmıştır. 1. • Halide Edip Adıvar, Millî Mücadele’de yarala- nan Peyami adlı bir kişinin yazdığı hatıralarını “Ateşten Gömlek” adlı romanında işlemiştir. • Kurtuluş Savaşı’nda Türk milletinin kadını, yaş- lısı ve çocuğuyla cephede savaşan ordusuna destek olması, Yakup Kadri Karaosmanoğ- lu’nun “Ankara” adlı romanına konu olmuştur. Verilen durumlar, Kurtuluş Savaşı’nın aşağı- dakilerden hangisi üzerine yansımasına ör- nektir? İTA.8.3.7 A) Edebiyat B) Siyaset C) İktisat D) Sanat (Spot 6’ya göre) Çözüm: Verilen bilgiler edebiyat ile ilgilidir. Yanıt A’dır. 2. Sakarya Savaşı öncesi Yunanlıların bölgesel ba- şarı kazanması üzerine Sovyet Hükûmeti, Mos- kova Anlaşması’na aykırı olmasına rağmen Yu- nanlılarla müzakereye girişmiş ve Pontusçuları kışkırtmıştır. Sakarya Zaferi ise Türk devletinin Sovyet Rusya ile ilişkilerinde bir dönüm noktası olmuş, Sovyet Rusya aracılığıyla Kafkas devletleriyle TBMM arasında Kars Antlaşması imzalanmıştır. Verilen bilgilere göre Türk milletinin hangi alandaki başarısı Sovyet Rusya’nın politikası- nı değiştirmiştir? İTA.8.3.5 A) Askerî B) Ekonomik C) Siyasi D) Kültürel (Spot 1 ve 2’ye göre) Çözüm: Sovyet Rusya’da yaşanan bu politika değişikliğinin nedeni askerî başarıdır. Yanıt A’dır. 3. Büyük Taarruz’la İzmir’in kurtarılmasından sonra, İtilaf Devletlerin’den ateşkes teklifi gelmiş ve 11 Ekim 1922 tarihinde de Mudanya Ateşkes Antlaş- ması imzalanmıştır. Bu anlaşmaya göre; • Türkiye ile Yunanistan arasındaki silahlı ça- tışmalara son verilecek, • İstanbul ve Boğazlar, TBMM Hükûmeti yöne- timine bırakılacak ancak İtilaf Devletleri barış anlaşması imzalanana kadar buralarda kuv- vet bulundurmaya devam edeceklerdi. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi çı- karılmaz? İTA.8.3.5 A) Boğazlar sorunu sona ermiştir. B) Türk - Yunan savaşı son bulmuştur. C) Askerî başarı siyasi gelişmelere neden olmuştur. D) İtilaf Devletleri Ankara Hükûmetini, Türk mille- tinin temsilcisi olarak görmüştür. (Spot 5’e göre) Çözüm: Boğazlarla ilgili hükmün devamında İtilaf Devlet- lerinin bölgede asker bırakacak olması, sorunun sona ermediğini gösterir. Yanıt A’dır. FARKLI SORU ÖRNEKLERİ Ad Soyad: Sınıf / No.: