UYGUN - FÖY İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF

1 z - Kitap Uygulamalı 10. F Ö Y 2. ÜNİTE MİSAKIMİLLÎ'NİN İLANI / TBMM'NİN AÇILMASI / SEVR ANTLAŞMASI / TBMM’YE KARŞI ÇIKAN AYAKLANMALAR T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK UYGUN SINAVA HAZIRLIK FÖYLERİ UYGUN T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK SINAVA HAZIRLIK FÖYLERİ SPOT BİLGİLER 1. Son Osmanlı Mebusan Meclisinde Misakımillî Kararları alın- mıştır. (28 Ocak 1920) Misakımillî Kararları Amaç Misakımillî sınırları parçalanmaz bir bütündür. Ülke bütünlüğünü sağla- mak Kars, Ardahan, Batum ve Arap top- rakları için halk oylaması yapılabilir. Millet iradesine önem vermek İstanbul’un güvenliği sağlanırsa Boğazlar dünya ticaretine açılabilir. Boğazların güvenliğini sağlamak Azınlıkların hakları komşu ülke- lerdeki Müslüman halkın da aynı haklardan yararlanması şartıyla be- lirlenecektir. Yurt dışında yaşayan Müslüman azınlıkların haklarını korumak Siyasi, adli, mali gelişmemize engel olacak sınırlandırmalar kaldırılacak- tır. Kapitülasyonları kaldır- mak ve ekonomik bağım- sızlığı sağlamak Bu kararlardan sonra İtilaf kuvvetleri İstanbul'u işgal etmiş ve meclisi kapatmıştır. 2. 23 Nisan 1920’de TBMM açılmıştır. Mustafa Kemal Paşa Meclis Başkanı olmuştur. TBMM Kararları Amaç TBMM’nin üstünde hiçbir güç yoktur. İstanbul Hükûmeti yok sayıl- mıştır. Geçici bir padişah vekili atamak doğru değildir. TBMM’nin sürekli olacağı vurgulanmıştır. Yasama, yürütme ve yargı TBMM’ye aittir. Hızlı karar almak ve uygula- mak için güçler birliği ilkesi benimsenmiştir. • Mustafa Kemal Paşa İstanbul’un tehlikede olduğunu sezinle- miş, bu nedenle Ankara’da çalışmalarına devam etmiştir. 3. TBMM'ye karşı; Azınlık isyanları Rum, Ermeni İsyanları Eski Kuvayımilliyecilerin isyan- ları Ahmet Anzavur, Kuvayı İn- zibatiye İstanbul Hükûmetinin bizzat çı- kardığı isyanlar Çerkez Ethem, Demirci Mehmet İsyanı Kışkırtmalar sonucu çıkan is- yanlar Konya, Bozkır, Bolu, Yoz- gat 4. TBMM bu isyanlara karşı çok sert önlemler aldı: Hiyanet-i Va- taniye Kanunu’nu çıkardı. İsyancılar, İstiklal Mahkemelerinde yargılandı. Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi'den TBMM'nin oluş- turduğu Milli Mücadele lehine fetva alındı. 5. Sevr Antlaşması'na göre; Madde Amaç Kapitülasyonlardan bütün dev- letler yararlanacak. Osmanlı Devleti'nin ekonomi- sini bozmak Osmanlı ordusu sınırlı olacak. Osmanlı Devleti'nin savunma gücünü elinden almak Uluslararası Boğazlar Komis- yonu kurulacak. Boğazlarda uluslararası de- netim oluşturmak 6. Sevr Antlaşması'nın hukuki geçerliliği yoktur. Mustafa Kemal Paşa bu antlaşmayı imzalayanları vatan haini ilan etmiştir. Mustafa Kemal Paşa asla umutsuzluğa düşmeyerek Millî Mü- cadele'yi başlatmıştır. 1. “Birinci TBMM’nin temel hedeflerinden biri de oto- ritesini hukuki yollardan güçlendirmekti.” diyen bir öğrenci, aşağıdakilerden hangisini söyler- se çelişkili konuşmuş olur? İTA.8.2.6 A) Meclis, Teşkilat-ı Esasi’yi kabul etmiştir. B) Meclis, isyancıları yargılamak için İstiklal Mah- kemelerini kurmuştur. C) Meclis, isyanları bastırmak için Hıyanet-i Vata- niye Kanunu’nu çıkarmıştır. D) Meclisteki bazı milletvekilleri, İstanbul Hükû- meti taraftarı Reşit Paşa’nın öldürülmesini önermişlerdir. (Spot 3 ve 4’e göre) Çözüm: Bir insanın yargılanmadan öldürülmesi hukuk kurallarının dışına çıkılmasını ifade eder. Yanıt D’dir. 2. • Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında Türk askerlerinin koruduğu Türk vatanının tü- mü bir bütündür, parçalanamaz. • Millî ve ekonomik gelişmemizi engelleyen siya- si, adli ve mali kapitülasyonlar kaldırılmalıdır. Misakımillî’nin bu kararları ile; I. Vatanın bütünlüğü, II. Tam bağımsızlık, III. Ulusal egemenlik kavramlarından hangileri arasında ilişki kuru- lamaz? İTA.8.2.6 A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III (Spot 1’e göre) Çözüm: Verilen öncüller ile “ulusal egemenlik” kavramı arasında bir ilişki kurulamaz. Yanıt B’dir. FARKLI SORU ÖRNEKLERİ Ad Soyad: Sınıf / No.: