UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - TÜRKÇE 6. SINIF

ETKİNLİK YANIT ANAHTARI www.sadikuygun.com.tr 226 SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM 157 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 44 Tamlamalar 1 Aşağıdaki cümlelerde geçen tamlamaların altını çizip türünü, tabloda işaretleyiniz. a Yeni gelen adam gözlük çok güzelmiş. b Bilgisayar masası ayak kırılmış. c Arkadaşlar her gün sabah spor yaparmış. d Her şey kötü beni buluyor. e Kitaplar diziliş sırası liste yapıldı. f Yazı büyüklük okuma için çok önemli. g Kervanlar geçiyor köprü üst den. h Zaman el değdi bize. ı En sevdiğim oyuncak pil bitti. i Yüz güzellik büyülüyordu. j Çikolata ambalaj açılmıştı. k Kütüphane manzara çok güzel. Cümleler Belirtili İsim Tamlaması Belirtisiz İsim Tamlaması Zincirleme İsim Tamlaması Sıfat Tamlaması Tülin, binanın önünde bekliyor- du. Okul müdürü toplantıya bugün de katılmadı. Sınıf kitaplığının kapısı yeniden boyandı. Türkçe kitabını evde unuttum. Özgür'ün işine bugün son veril- miş. Uzun köprü, geçenlere korku ve- riyordu. Büyük adımlar atarak kendini yorma. Yorgun adam, çantasının içini telaşla yokladı. Geçen hafta kol saatimin kayışı koptu. Zenginin malı , züğürdün çenesini yorar. 2 Aşağıdaki boşluklara uygun ekleri getirerek isim tamlamaları oluşturunuz. ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ın nün ın ın ünün nın ı nin sı i i i ün ü nın u in sü ın nın si ü ı SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 160 ETKİNLİK 45 Edat - Bağlaç - Ünlem 1 Aşağıdaki cümlelerde yer alan edatların cüm- leye kattığı anlamları örnekteki gibi yazınız. 2 Aşağıdaki cümlelerin başına cümlede edat kullanılmışsa “E", bağlaç kullanılmışsa “B” yazınız. Okula bu araba ile gidebiliriz. Bu akşam oraya yedi gibi varırız. Uçakla Ankara'ya gidebiliriz. Olanları ancak sana anlatabilirim. Babam ile sohbet ettik. Ödevlerini yaptı ancak test çözmedi. Annemle pazara gittik. Size uğrardım ancak işim çıktı. Ali ile Ahmet ders çalışıyor. Güneşli ama soğuk bir gündü. Seni sevgi ile anacağız. Adam heyecanla dışarı çıktı. 3 Aşağıda verilen cümlelerde ünlemlerin cümle- ye kattığı anlamları yazınız. a. Ne güzel bir kitap bu! b. İmdat! Evde hırsız var! c. Öf, hava ne kadar sıcak! d. Bu ne hoş bir manzara! e. Ayağım birden kaymasın mı! Cümleler Cümleye Kattığı Anlam Okuldan geldiği gibi banyoya girdi. Zaman Yabancı dil öğrenmek için kur- sa gidiyor. Bu caddede on kadar mağaza var. Bedenine göre takım elbise buldu sonunda. Okula her sabah araba ile ge- liyormuş. Elinde kalem gibi bir şey vardı. Senden başka böyle düşünen yok. Ayakkabıdan çantaya dek bü- tün ihtiyaçlarını aldım. Çok çalıştığım için başarılı ol- dum. Oraya teyzem ile gideceğim. Deniz e karşı oturup çaylarımı- zı yudumladık. Ban a göre hiçbir sıkıntı yok. Annem için her şeyi yaparım. Bana ancak siz yardım edebi- lirsiniz. Yazla birlikte havuzlar doldu taştı. Kafama göre bir yer bulama- dım. Arkadaşın da senin kadar yapmış. © SADIK UYGUN YAYINLARI © Amaç E E E E E B E B B B E E Yaklaşık Ölçü Vasıta Benzerlik Karşılaştırma Ayrıntılı (Kadar) Sebep Birliktelik Yönelme Görelik Uğruna Sınırlandırma (Sadece) Beğenme Kaygı, telaş Sıkılma, bunalma Beğenme Şaşkınlık, hayret Zaman Uygunluk Eşitlik SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 156 ETKİNLİK 43 Tamlamalar çay sıcak çocuk kısa çalışkan zevkli oyun dost genç pantolon hakiki adam insan yalnız Sıfat Tamlaması 1 Her bölümden bir sözcük seçip ad ve sıfat tamlamaları oluşturunuz. 2 Aşağıdaki tamlamaların çeşitlerini yazınız. Sıfat Tamlaması İsim Tamlaması a Yönetim kurulunun kararı b Eski püskü kıyafet c Okul kapısı d İnsanın dilinin rengi e Sokağın çıkışı f Sorulardaki çelişki arabanın kitabın dostun sorunları kaldırımın yakıtı rengi ayrıntısı sözü konunun öğrencinin yüzü üzeri gözünün Ad Tamlaması Zincirleme İsim Tamlaması sıcak çay arabanın yakıtı kısa pantolon kaldırımın üzeri genç adam dostun sözü zevkli oyun kitabın yüzü yalnız insan gözünün rengi çalışkan çocuk konunun ayrıntısı hakiki dost öğrencinin sorunları Zincirleme İsim Tamlaması Sıfat Tamlaması Belirtili İsim Tamlaması Belirtisiz İsim Tamlaması Sıfat Tamlaması SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM 161 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 46 Edat - Bağlaç - Ünlem 1 Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgiler doğru ise “D", yanlış ise “Y” yazınız. “ İle” sözcüğü hem edat hem bağlaç görevin- de kullanılır. Cümlede “yalnız” sözcüğünün yerine “sade- ce” getirilebiliyorsa bu sözcük edattır. Bir cümlede “ile” sözcüğünün yerine “ve” geti- rilebiliyorsa edattır. Bağlaçlar ya eş görevli sözcükleri ya da cüm- leleri birbirine bağlar. Edatlar, yalnız başına kullanıldıkları zaman bir anlam ifade ederler. “Mavi ve yeşilin uyumu çok güzeldir.” cümle- sinde “ve” edattır. “Seni özlediğim için buraya geldim.” cümlesin- de “için” edatı cümleye amaç - sonuç anlamı katmıştır. Ünlem; cümlede korku, panik, pişmanlık, öz- lem, sevinç gibi duyguları ifade eder. 2 Aşağıdaki edatları parantez içindeki anlamını verecek şekilde birer cümlede kullanınız. Edatlar Cümleler ile (birliktelik) için (amaç) -e doğru (yönelme) için (sebep) gibi (benzetme) göre (görelik) 3 Aşağıda verilen cümlelerdeki bağlaçların altını çizip bir cümlede kullanınız. 1 Bu dersi ister al ister alma. 2 Çantasında ne defter ne kitap var. 3 Sizleri de davet edecekmiş. 4 Konuşalım ya da susalım. 5 Can ve Kemal birlikte geldi. 6 Olanları görmedim ancak duydum. 7 Anlat ki biz de anlayalım. 8 Çok hızlı gittik ancak yetişemedik. 9 Onu çok özledim oysa daha yeni ayrıldık. 10 Çok güzel şeyler yaşadık ne var ki sonu olmadı. 11 Artık bana da hiçbir şey anlatmıyor. 12 Güzel oldu yalnız epey vaktimizi aldı. © SADIK UYGUN YAYINLARI © D D Y D Y Y Y D Arkadaşlarımla geldim. Başarılı olmak için çalıştım. Eve doğru yürüdük. Görmediği için ağladı. Yıldız gibi parlıyordu. Bana göre doğru bir ifade söyledi. İster gelsin ister gelmesin. Ne arıyor ne soruyor. Görkem de onu beklemiş. Sen ya da o, bu iş hemen bitecek. Deniz ve Mehtap sordular seni. Ben geldim ancak onlar gitmişler. Sev ki ben de mutlu olayım. Çalışmış ancak başarılı olamamış. Sinemaya gidiyor oysa evde ders çalışmalı. Ağlıyor ne var ki hayat çok kısa. O da bir gün anlayacak. Yağmur yağıyor yalnız yine de çıkacağız. SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 162 ETKİNLİK 47 1 Aşağıda edat ve bağlacın kullanıldığı cümlelerin başına edat varsa “E", bağlaç varsa “B” yazınız. 2 Aşağıda verilen ifadeleri ünlem cümlesi olacak şekilde tamamlayınız. 1 İşte ............................................................................................................................................................................ 2 Ah .............................................................................................................................................................................. 3 Ne olur ...................................................................................................................................................................... 4 Hemen ........................................................................................................................................................... 5 Ne kadar ....................................................................................................................................................... 6 İnanılmaz ...................................................................................................................................................... 7 Bir daha ......................................................................................................................................................... Ya sen getir ya da başkasıyla gönder. Okuduğu için meslek sahibi oldu. Koştun ama yetişmeyi başaramadın. Hediye almak için dışarı çıktı. Çarşı ile pazarı dolaşmaktan yoruldum. Dersin sonuna kadar öğretmeni sessizce dinledik. Baltası ile ormana daldı. Evin kapı ile pencerelerini yeni taktırdık. Öyle düşünüyorum ki bu olaylar böyle gelişmeyecek. Sabaha dek yağmur yağdı. Bana göre oldukça vasat bir lmdi. Dedem ile ninem kaplıcaya gitti. Gün batımına karşı oturup yemek yedik. Edat - Bağlaç - Ünlem B, E E B E B E E B B B E E E Öğrenci yorumu SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM 163 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 48 1 Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere tablodaki edat, bağlaç, ünlemlerden uygun olanları yazı- nız. 2 Aşağıda verilen ünlem cümlelerinin numaralarını, uygun duygu ve düşüncenin kutusuna yazınız. ile ya... ya... göre çünkü de ki gibi ama ve -e karşı ancak hey hem... hem yaşasın kadar çünkü yalnız için eyvah -den başka Sizin ben de müziğe meraklıyım. Arkadaşımı gördüm konuşma fırsatım olmadı. Senin iyi bir insan görmedim. Aklım öyle karışık hiçbir şey düşünemiyorum. Onu göremediğim üzüldüm. ! Bugün sinemaya gideceğiz. Pazardan elma, armut, şeftali üzüm aldım. İşe geç kalmıştı erken kalkamadı. Birlikte gidelim sessiz olacaksın. ! Treni kaçırdık, ne yapacağız şimdi? Öğretmenim babam konuşacakmış. Sen derse geç kalanlardan mısın? Bana bu yarışı dört numaralı koşucu kazanacak. annem kardeşim bayramda ya- nıma gelecek. Heyecanlıyım bugün teyzem geliyor. Bu soruyu Ahmet çözebilir. ! Çocuklar, bana bakın. Sabah uyandım. benimle gelirsin evde kalırsın. Annem ben kimseye güvenmez. 1 Tüh, sınav sorularını unuttum! 2 Aa, bir de baktım ki yazılıdan en yüksek ben almışım! 3 Vah vah, ayağına gelen fırsatı kaçırmış! 4 Yaşasın! Bugün de tatil yapacağız. 5 Yeter! Kaç gündür sürekli gürültü yapıyorsunuz. 6 Of, yemeği ocakta unutup yakmışım! 7 Eyvah eyvah! Binada yangın çıktı. Telaş Şaşkınlık Öfke Sevinç Kendine Kızma Acıma Üzülme Edat - Bağlaç - Ünlem kadar ancak Yaşasın çünkü yalnız a karşı den başka Eyvah de Hem hem ki ama ile göre çünkü Hey Ya ya için ve 7 2 5 4 6 3 1 gibi