UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - TÜRKÇE 6. SINIF

ETKİNLİK YANIT ANAHTARI 225 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM 145 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 38 Ad (İsim) Tablodaki adların özelliklerini işaretleyiniz. Adlar Varlıklara Verilişlerine Göre Varlıkların Sayılarına Göre Varlıkların Oluşlarına Göre Adlar Özel Cins Tekil Çoğul Topluluk Somut Soyut Elbise Üzüntü Heyecan İnsanlık Halk Aile Uludağ Bahçe Antalya Hayaller Sandalye Orman Kedi Okul Öğrenciler Düzine Koku Korku Elektrik Çaylar Akdeniz Çiçekler Grup ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 148 ETKİNLİK 39 Zamir (Adıl) 1 ORMAN YANGINLARI Bozlara giderken yamaçta aksakallı birisi çift sürüyordu. Selam verdim. Selam aldı. Yol arkadaşımın dostuymuş. Bizi yanına çağırdı. Çift süren adamın adı Memed. Mıstık, “Beğ, gazata yazanlardan.” dedi. “Hoş gelmişsin.” dedi. Memed Ağa. “Hoş bulduk.” dedim. Çifti bıraktı. “Yürün, eve gidelim.” Eve geldik. “Bu tarla yangın tarlası mıydı Memed Ağa?” “Yangın tarlası…” Yaşar Kemal Verilen metindeki zamirleri (adılları) yazınız. 2 Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uy- gun zamirleri yazınız. annem senin için almış? bir gömlek aldım. sana mı ait? duvara asacağız bugün. daha bu sabah konuştum. bunu anlatacağım. daha önce nerede karşılaştınız? bana getirir misin? 3 Aşağıdaki zamirlerin çeşidini yazınız. • Bizim: • Ne: • Şunları: • Herkes: • Ben: • Kimden: • Sana: • Neresi: • Birçoğu: 4 Aşağıdaki cümlelerde geçen zamirlerin altını çizip çeşidine uygun olarak kutulara yazınız. • Birçoğunu sadece rüyamda görmüştüm. • Hangisinden istiyorsunuz? • Sen orada iken seni çok özledik. • Onları tek tek vazoya yerleştirdi. • Kişi Zamiri • Soru Zamiri • Belgisiz Zamir • İşaret Zamiri 5 Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun zamirleri yazınız. birkaçı şuraya şunlar o senin onlar birçoğunu kitap okuyordu. aklını beğenir. çok güzeldi. sınıfa geldiler. Sınıftaki öğrencilerin pikniğe geldi. Soruların çözdüm. Kitapları yerleştirdim. © SADIK UYGUN YAYINLARI © Birisi, Bizi Bunu Sana Şu Onu Onlarla Size Onunla Kişi Soru Belgisiz Soru Soru Belgisiz İşaret Kişi Kişi Seni O Senin Şunlar Onlar birkaçı birçoğunu şuraya Hangisi Birçoğu Orada, Onları Şunları SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 144 ETKİNLİK 37 Ad (İsim) 1 Aşağıdaki metinden ad göreviyle kullanılmış on sözcük bulup altını çiziniz. Bu adların aldığı ekleri örnekteki gibi yazınız. 2 Verilen cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin türlerini örnekteki gibi yazınız. a Yolunu gözlüyor lamba ve merdiven / Susmuş ninnilerle gıcırdıyor beşik. (.................) b Ünlü şair, şiir hakkındaki düşünceleriyle hepimizi şaşırttı. (.................) c Bana, derdin nedir, diye sordunuz mu hiç? (.................) d Karikatür sanatçıları yakında burada bir sergi açacak. (.................) e Düşünce ve sanat adamları, sözleri ve yazılarıyla dile değer kazandırırlar. (.................) f Sanat ve bilim, bir toplumun kalkınmasında önemli rol oynar. (.................) g Bir çift güvercin havalansa / Yanık yanık koksa karan l. (.................) h Bir çiçek demeti gönderiyorum size / Kendi elimle derdim bu çiçekleri. (.................) ı İnsan, yağmur kokan bir sabaha karşı / Hatırlar bir gün, bir camı açtığını. (.................) i Yolunu gözlüyor lamba ve merdiven / Susmuş ninnilerle gıcırdıyor beşik. (.................) j Otluyor koyunlar kuzularıyla / Karışıyor sesleri kaval sesine (.................) k Hepsi de ne kadar mutlu, neşeli / İmreniyor onlara gökyüzü bile (.................) l Kırlarda annemle koşturup dursam. (.................) Ahırın avlusunda oynarken aşağıda, gümüş söğütler altında görünmeyen derenin ha- zin şırıltısını işitirdik. Evimiz, iç çitin büyük kestane ağaçları arkasında kaybolmuş gibiydi. Annem İstanbul’a gittiği için biz yalnız kalmıştık. Sabahleyin erkenden ahıra koşuyorduk. En sevdiğimiz şey atlardı. 1 ................................................................................... 2 ................................................................................... 3 ................................................................................... 4 ................................................................................... 5 ................................................................................... 6 ................................................................................... 7 ................................................................................... 8 ................................................................................... 9 ................................................................................... 10 ................................................................................... Ad Fiil ahırın ➞ “-ın” tamlayan eki avlusunda ➞ “-su” iyelik eki, “-da” durum eki aşağıda ➞ “-da” durum eki söğütler ➞ “-ler” çoğul eki altında ➞ “-ı” iyelik eki, “-da” durum eki derenin ➞ “-in” tamlayan eki evimiz ➞ “imiz” iyelik eki çitin ➞ “-in” tamlayan eki İstanbul'a ➞ “-a” durum eki ahıra ➞ “-a” durum eki Ad Ad Ad Ad Ad Ad Ad Ad Fiil Fiil Fiil SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM 149 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 40 Zamir (Adıl) 1 Verilen paragrafta adın yerine kullanılan söz- cükleri aşağıya verilen boşluğa yazınız. Bu gece rüyamda seni gördüm. Üzerinde ye- şil bir şal vardı. Biz beyaz bir gemiye biniyor- duk. Arkamızdan koşan birileri bize yetişme- ye çalışıyordu. ............................................................................ ............................................................................ 2 Aşağıda verilen cümlelerde adların yerini soru yoluyla tutan sözcükleri yazınız. Nereden geliyorsun? ........................................................................ Hangilerini sen getirdin? ........................................................................ Bu akşam ne yapmayı planlıyorsunuz? ........................................................................ Bunları sana nerede anlattım? ........................................................................ Tatile nereye gideceksin? ........................................................................ Dün kimi görmüştünüz? ........................................................................ Nereleri gezdiniz? ........................................................................ 3 Aşağıdaki cümlelerde geçen zamirlerin (adıl- ların) altını çizerek çeşitlerini yazınız. Bu projeyi kim hazırlamış? Bana söylediklerini unutma. Kimileri eseri olumsuz yönde eleştirmiş. Ondan gelen mektupları birikti- riyorum. Kimse olanlara tepki göstermi- yor. Bunları bana göndereni bilmi- yorum. Bugün neye ihtiyacın var? Herkes kitap okumaya başladı. Orası teyzemlerin evi. Bu kitabı değil ötekini istemiş- tim. Bu kitabı kendim yazdım. Birçok öğrenci hiçbirini yapa- mamış. Kaçı bugün bizimle gelecek? Babam bunu getirdi. Hepinizi bekliyorum. Seninle böyle mi konuştuk? Kendine dikkat et! Kimleri aradın? Kütüphanede onunla karşılaştım. Bugün şunları kolilesek yeter. © SADIK UYGUN YAYINLARI © Seni, Biz, Birileri, Bize nereye nereden ne kimi hangilerini nerede nereleri Soru Zamiri Kişi Zamiri Belgisiz Zamir Kişi Zamiri Belgisiz Zamir İşaret Zamiri Kişi Zamiri Soru Zamiri Belgisiz Zamir İşaret Zamiri İşaret Zamiri Dönüşlülük Zamiri Belgisiz Zamir Soru Zamiri Kişi Zamiri İşaret Zamiri Belgisiz Zamir Kişi Zamir Dönüşlülük Zamiri Soru Zamiri Kişi Zamiri İşaret Zamiri SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 152 ETKİNLİK 41 Sıfat (Ön Ad) 1 Verilen hikâyedeki sıfat ve zamirleri aşağıdaki kutucuklara yazınız. ACELE KARAR VERMEYİN Çin düşünürü Lao Tzu'nun öyküsü... Köyün birinde bir yaşlı adam varmış. Çok fakirmiş ama kral bile onu kıskanırmış... Öyle dillere des- tan bir beyaz atı varmış ki kral bu at için ihtiyara neredeyse hazinesinin tamamını teklif etmiş ama adam satmaya yanaşmamış. “Bu at, bir at değil benim için; bir dost, insan dos- tunu satar mı?” dermiş hep. Bir sabah kalkmışlar ki at yok. Köylü, ihtiyarın başına toplanmış: “Seni ihtiyar bunak, bu atı sana bırakmayacakları, çala- cakları belliydi. Krala satsaydın ömrünün sonuna kadar beyler gibi yaşardın. Şimdi ne paran var ne de atın.” demişler... İhtiyar: “Karar vermek için acele etmeyin.” demiş. “Sadece at kayıp. Çünkü gerçek bu. Ondan ötesi sizin yorumunuz ve ver- diğiniz karar. Atımın kaybolması, bir talihsizlik mi, yoksa bir şans mı? Bunu henüz bilmiyoruz. Çün- kü bu olay henüz bir başlangıç. Arkasının nasıl geleceğini kimse bilemez." Köylüler ihtiyar bunağa kahkahalarla gülmüşler. Aradan 15 gün geçmeden at, bir gece ansızın dönmüş... Meğer çalınmamış, dağlara gitmiş ken- di kendine. Dönerken de vadideki 12 vahşi atı peşine takıp getirmiş. Bunu gören köylüler toplanıp ihtiyardan özür dilemişler. “Babalık!” demişler, “Sen haklı çıktın. Atının kaybolması bir talih- sizlik değil, âdeta bir devlet kuşu oldu senin için. Şimdi bir at sürün var." Sıfat Zamir 2 Aşağıda verilen sözcükleri pekiştirme sıfatı olacak şekilde cümlede kullanınız. .................................................................................. .................................................................................. Yeşil .................................................................................. .................................................................................. Kocaman .................................................................................. .................................................................................. Temiz .................................................................................. .................................................................................. Mavi .................................................................................. .................................................................................. Sağlam 3 Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun sıfatlar yazınız. 1 hayaller kuruyorsun. 2 çocuk size gitti. 3 grup hâlinde karanlıkta kayboldular. 4 dağın yükseltisi daha fazla. 5 ülke bize hak verdi. 6 arabanın modeli daha yeni? 7 kitap olunca okumak çok zevkli oluyor. © SADIK UYGUN YAYINLARI © bir (at) bir yaşlı (adam) bir beyaz (at) bu (at) bir (dost) bir (sabah) bir (şans) bir (başlangıç) bir (gece) bir (talihsizlik) bu (olay) ihtiyar (adam) bir (devlet kuşu) 15 (gün) 12 vahşi (at) biri onu sana bu ondan ötesi sizin kendine bunu sen o ben seni siz kimse Yemyeşil bir çevre istiyorum. Senin masmavi gözlerine tutulmuş. Bu şehirde koskocaman binalar var. Daha dün sapasağlam olan adam bugün yok. Tertemiz bir çevrede yaşayanlar çok şanslı. Güzel İyi Hangi Üçer Birçok Bu Üç SÖZCÜK TÜRLERİ 7. BÖLÜM 153 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 42 Sıfat (Ön Ad) 1 Verilen cümlelerdeki sıfatları, türleriyle örnekteki gibi eşleştiriniz. 2 Aşağıda verilen cümlelerdeki altı çizili sözcükler sıfat ise cümlenin başına “S", zamir ise “Z” yazınız. Büyükçe bir salonu vardı. f O şehirde yaşamak çok zorlaştı. Çürümüş demirler, daha fazla yük taşıyamaz. Her çocuk sevgiye muhtaçtır. On dört yıl önce bırakıp gitmiş. Güzel mi güzel oyuncaklarımı ona verdim. Hangi binanın elektriği kesilmiş? Söylenenleri har har ne aklıma yazarım. Cümleler İşaret Sıfatı a Soru Sıfatı e Pekiştirme Sıfatı g Niteleme Sıfatı c Belgisiz Sıfat b Küçültme Sıfatı f Adlaşmış Sıfat h Sayı Sıfatı d Sıfatlar Ona her sıkıntımı anlatmayacağım. İnsanlık kendi kendini yok etmek üzere. Toplanan bilgileri herkes yorumladı. Bu çocuklardan güzel şeyler beklemek çok doğal. Bunu, sana anlatacağını düşünmemiştim. d b h a g c e S Z Z S Z