UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - TÜRKÇE 6. SINIF

ETKİNLİK YANIT ANAHTARI www.sadikuygun.com.tr 224 EDEBİYAT BİLGİLERİ 5. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 108 ETKİNLİK 31 Verilen görselleri metin türleriyle ilişkilendiriniz. KAŞAĞI Mektup Gezi Yazısı Tiyatro Hikâye Hikâye, Mektup, Gezi Yazısı, Anı, Tiyatro Tiyatro Gezi Yazısı Mektup Hikâye Hikâye Gezi yazısı SÖZCÜKTE YAPI 6. BÖLÜM 125 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI Çekim Eki ETKİNLİK 34 1 Aşağıdaki cümlelerde çekim eki alan sözcüklerin altı çizilmiştir. Bu sözcükleri aldıkları çekim eki çe- şidine göre uygun kutucuklara yazınız. 1 Masanın üstündeki eşyaları topla. 2 Bütün derslerine düzenli olarak çalışmalısın. 3 Sinemaya gitmek için ailesinden izin aldı. 4 Dün kitabımı okulda unutmuşum. 5 Kitaplığın çok düzenli görünüyor. 6 Hafta sonu yapmam gereken ödevlerim var. 7 Annesi onu odasını toplaması konusunda uyardı. • • • • Hâl Eki Alan Sözcükler • • • • İyelik Eki Alan Sözcükler 2 Aşağıda verilen açıklamaları, uygun sözcüklerle eşleştiriniz. 1 Yönelme hâl eki almıştır. Sınıftan Kalemler Kelebeğe Okulu Kitabım Yarın mı? Sınıfta a b c d e f g 2 Çokluk eki almıştır. 3 Ayrılma hâl eki almıştır. 4 İyelik (sahiplik) eki almıştır. 5 Belirtme hâl eki almıştır. 6 Bulunma hâl eki almıştır. 7 Soru eki almıştır. Eşyaları Derslerine Derslerine Kitaplığın Okulda Ödevlerim Annesi Sinemaya 3 5 2 4 1 7 6 EDEBİYAT BİLGİLERİ 5. BÖLÜM 109 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 32 1 Dar kapısından başka aydınlık gi- recek hiçbir yeri olmayan dükkâ- nında tek başına, gece gündüz, kı- vılcımlar saçarak çalışkan Koca Ali, tıpkı kafe- se konmuş terbiyeli bir aslanı andırıyordu. Uzun boylu, iri pençeli, kalın pazılı, geniş omuzlu bir pehlivandı. On yıldır bu karanlık in içinde ham demirden dövdüğü kılıç ve namluları tüm Anado- lu'da, tüm Rumeli'de sınır boylarında büyük bir ün kazanmıştı. 2 O yıllarda bizim memleket çok güzeldi. Arka- daşlarla bütün gün dışarıdaydım. Hep beraber komşu köylere maçlara gider, maç bitimiyle bir- likte herkes yanına aldığı yiyecekleri çıkarırdı. O yemyeşil çayırlarda kuru ekmeğin tadını tarif edemem sizlere. 3 Nihayet Ankara'dan yola çıktık. Adıyaman iline bağlı olan Nemrut Dağı'na Malatya'dan daha ko- lay gidileceğini öğrendik ve yola koyulduk. Malat- ya'ya geldiğimizde ilk önce konaklayacağımız bir otel bulup o gece dinlen- dik. Sabah erken uyanıp Nemrut Dağı'na yola çık- tık. Yolda karşılaştığımız yaylalar anlatmaya değer güzellikteydi. 4 12.08.2016 Değerli Dostum Funda, Bu senden uzakta geçirdiğim ilk tatil. Daha şim- diden seninle hamakta sallanmayı ve resim yap- mayı özledim. Keşke yanımda olsaydın, buradaki güzellikleri birlikte görebilseydik. Fındık ağaçla- rıyla dolu bahçeler, onlarca irili ufaklı şelaleler ve hâlâ tepesinde kar bulunan koca dağlar var. Hep- si de sanki bizim koşup oynamamızı bekliyor. Tatilini gönlünce geçirmen dileğiyle... Aşağıda verilen metinlerin türlerini yazınız. Hikâye, Mektup, Gezi Yazısı, Anı, Tiyatro © SADIK UYGUN YAYINLARI © Hikâye Gezi Yazısı Mektup Anı SÖZCÜKTE YAPI 6. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 124 Çekim Eki ETKİNLİK 33 1 Aşağıda verilen cümlelerde altı çizili sözcüklerden çekim eki alanlarının başına “Ç” yazınız. Yüce dağlar birbirine göz eder. Salonun penceresine güneşlik almamız gerekiyor. Güzelim pikniğimiz yağmur yüzünden berbat oldu. Sözlerinin yumuşaklığına rağmen yüksek sesle konuşuyordu. Mete Han, Asya Hun Devleti'nin en güçlü hükümdarıdır. Doğuştan gelen yetenekler bireyin çabası olmadan anlamsızdır. 2 Aşağıda verilen sözcükleri çekim eki alma durumlarına göre, tablodaki bilgileri dikkate alarak eşleş- tiriniz. Sözcük herhangi bir ek almadığı için kök hâlindedir. Fiil kökünden türeyerek bir tane çekim eki almış. Sözcük isim kökünden türeyerek birden fazla çekim eki almış. İsim kökünden türeyerek bir tane çekim eki almış. Fiil kökünden türeyerek birden fazla çekim eki almış. Bilgiler Çiçekçim 1 Yatağa 5 Bardak 3 Yazıcısını 2 Yolculardan 4 Sözcükler Ç Ç Ç Ç 4 5 2 3 1 SÖZCÜKTE YAPI 6. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 130 ETKİNLİK 35 1 Aşağıdaki metinde geçen basit ve türemiş sözcüklerden onar örnek bulup yazınız. BEŞ MAYMUN Kafese beş maymunu koyarlar, ortaya da bir merdiven ve tepesine de iple muzları asarlar. Maymunlar merdivenleri çıkarak muzlara ulaşmak istediğinde dışarıdan üzerlerine soğuk su sıkarlar. Bütün maymunlar bu denemeler sonunda sırılsıklam ıslanır. Bir süre sonra muzlara hareketlenen maymunlar diğerleri tarafından engellenmeye başlanır. Su kapatılıp maymunlardan biri dışarı alınır ve yerine yeni bir maymun konulur, bu maymunun ilk yaptığı iş muzlara ulaş- mak için merdivene tırmanmak olur. Fakat diğer dört maymun buna izin vermez ve yenisini döverler. Daha sonra ıslanmış maymunlardan biri daha yenisiyle değiştirilir ve merdivene ilk yaptığı atakta dayak yer, bu ikinci yeni maymunu en şiddetli ve istekli döven en son gelen maymundur. Islak maymunlardan üçüncüsü de değiştirilir ve ilk atağında cezalandırılır. Yeni gelen maymunların birbirlerini niye dövdükleri konusunda hiçbir kirleri yoktur. Son olarak bütün maymunlar da yenileriyle değiştirilir. Tepelerinde bir salkım muz asılı olduğu hâlde artık hiçbiri merdivene yaklaşmamaktadır. Neden mi? Çünkü burada işler böyle gelmiş ve böyle gitmektedir. ("Öğrenilmiş Çaresizlik” deneyinden alınmıştır.) • • • • • • • • • • Basit Sözcükler • • • • • • • • • • Türemiş Sözcükler 2 Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun sözcükleri yazınız. a. En az iki sözcüğün birleşmesiyle oluşan sözcüklere sözcük denir. b. Bir sözcüğün hiçbir yapım eki almamış hâline sözcük denir. c. Yeni sözcükler türetmek için sözcüklere eklenir. d. Yapım eki alarak değişen sözcüklere sözcük denir. 3 Aşağıdaki cümlelerde geçen türemiş sözcükleri bularak altını çiziniz. a. Öğrenci, gözlüğünün camını sildi. e. Futbolcular sahaya çıktı. b. Arkadaşım benden silgimi istedi. f. Deneme sorularını komisyon hazırlamış. c. Annem yemekleri tuzsuz yapar. g. Sabahları, simitçiden iki simit alırız. d. Hızlı tren, seferlere başladı. h. Okulumuzun karşısına yeni bir kitapçı açılmış. basit türemiş birleşik yapım eki Basit, Türemiş ve Birleşik Sözcükler kafese beş maymunu koyarlar merdiven muzlara iş yeni asarlar su soğuk hareketlenen engellenmeye kapatılıp olarak şiddetli cezalandırılır asılı konulur değiştirilir birleşik basit yapım eki türemiş SÖZCÜKTE YAPI 6. BÖLÜM 131 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 36 Tablodaki sözcüklerin yapı özelliğini işaretleyiniz. Sözcükler Basit Sözcük Türemiş Sözcük Birleşik Sözcük Sucu Odunluk Fenerbahçe Tuzlu Alabalık Sivrisinek Kitap Kalemlik Dosya Sevinç Ağaçlık Gözlükçülük Bilgisayar Okuryazar Sanatçı Güzel Bilgin Zincirlemek Dünyalık Uyurgezer Mumya Kandırmak Kahverengi Balık Kahvaltı Basit, Türemiş ve Birleşik Sözcükler ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓