UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - TÜRKÇE 6. SINIF

ETKİNLİK YANIT ANAHTARI 221 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI CÜMLEDE ANLAM 2. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 42 ETKİNLİK 13 1 Aşağıdaki cümlelerde benzetme olanların başı- na “B", abartma olanların başına “A” yazınız. Cennet gibi güzel şehir. Gözyaşları sel oldu. Onu görünce dünyalar benim olmuştu. Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner aşarım. Filmi izlerken gülmekten öldük. Süt dökmüş kedi gibi sessiz sessiz oturuyordu. Bazı kitaplar taş gibi ağırdı. Bu kadın tam bir melek. Bu var ya! Bıraksan 10 tencere yer. Annemi dünyalar kadar çok seviyorum. En sevdiği kazağı kaybedince kıyameti ko- pardı. Buz gibi suda yüzdü. Sabah otobüsü kaçırma, diye bin kere söy- ledim. O gül yüzün gülsün biraz. Küçük çocuğun kömür karası gözleri vardı. Ali, hastalıktan ateşler içinde yanıyordu. 2 Aşağıdaki cümlelerin anlam özelliklerini altına yazınız. • Mert Bey konuya daha hâkim; o, size anlatır. (....................................) • Bu tepede gün batımının seyrine doyum olmaz. (....................................) • Altın kalpli annem her zaman iyiliğimizi ister. (....................................) • Bu sabah İstanbul'da sağanak yağış hâkimdi. (....................................) • Şener Şen'in son lmini izlerken gayet keyif aldım. (....................................) • Dün gece hava öyle soğuktu ki dondum. (....................................) • Onun perişan hâlini görünce yüreğim parça- landı. (....................................) • Bu yıl gelmiş geçmiş en sıcak yazı yaşadık. (....................................) Öznel-Nesnel Cümleler/Karşılaştırma Cümleleri/Yakın Anlamlı ve Karşıt Anlamlı Cümleler/Benzetme/ Örneklendirme/Abartma © SADIK UYGUN YAYINLARI © B B B B B A A A A A B B B A A A Karşılaştırma Benzetme Nesnel Öznel Öznel Abartma Abartma Karşılaştırma CÜMLEDE ANLAM 2. BÖLÜM 49 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 16 Duygu Bildiren Cümleler Aşağıda verilen tanımlara karışılık gelen en uygun kavramları yazınız. O kavramı içeren örnekteki gibi bir cümle kurunuz. Cümle: .................................................................................................................................................... İçinde bulunduğu durumdan hoşnut olmamaya,durumun sonucunun kötü olacağını düşünmeye denir. Cümle: .................................................................................................................................................... Olumsuz görülen bir durum için kaygılanmaya denir. Cümle: .................................................................................................................................................... Miktarca az bulmaya, yetersiz görmeye denir. Cümle: .................................................................................................................................................... Bazı verilere dayandırılarak önceden bir olayı kestirebilmeye denir. Cümle: .................................................................................................................................................... Bir durumdan duyulan rahatsızlığın dile getirilmesine denir. Cümle: .................................................................................................................................................... Gerçekleşmemiş bir olayı gerçekleşmiş gibi düşünmeye denir. Cümle: .................................................................................................................................................... İki veya daha fazla seçenek arasında kalma durumuna denir. Cümle: .................................................................................................................................................... Bir kişiyi veya olayı ha fe almaya denir. Cümle: .................................................................................................................................................... Yapılan bir hata sonucu duyulan üzüntüye denir. Onun gibi çalışmakta ne var? Küçümseme Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Pişmanlık Kararsızlık Varsayım Şikâyet Tahmin Azımsama Endişe Karamsarlık CÜMLEDE ANLAM 2. BÖLÜM 43 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 14 1 Aşağıdaki cümleler ve verilen anlamlarından doğru olanlar izlendiğinde kaç numaralı çıkışa ulaşılır? İşaretleyiniz. "Halı gibi nakışlandı ovalar.” cümlesinde benzetme vardır. "Poşet taşımaktan ko- lum koptu.” cümlesin- de benzetme vardır. "Sınıfın en iyi resim yapanıdır.” cümlesinde karşılaştırma vardır. Doğru Yanlış Doğru Yanlış 2 1 Doğru Yanlış 4 3 2 Aşağıdaki cümleleri anlam özelliklerine göre eşleştiriniz. 1 Gürültüden başım çatladı. 2 İyilik, güzellik, anlayışlı olma... Bunların hepsi insanı erdemli kılar. 3 Bana önerdiğin romanı okudum ve çok beğendim. 4 Karla kaplanan dağlar, beyazlar içindeki gelini andırıyordu. 5 Son yapılan araştırmalardan, insanların sağlıklı beslenmeye yöneldiği tespit edildi. Benzetme cümlesi Örneklendirme cümlesi Nesnel cümle Abartma cümlesi Öznel cümle 3 Aşağıdaki cümlelerden karşılaştırma cümlesi olanların yanına “ ✓ ” koyunuz. Ben kitap okumayı severim, ablam ise müzik dinlemeyi sever. Öğretmenimiz yarın için ödev verdi. Yeni aldığım çanta diğerine göre büyük. En güzel sarmayı annem yapar. Öznel-Nesnel Cümleler/Karşılaştırma Cümleleri/Yakın Anlamlı ve Karşıt Anlamlı Cümleler/Benzetme/ Örneklendirme/Abartma 4 1 2 3 5 ✓ ✓ ✓ PARAGRAFTA ANLAM 3. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 62 ETKİNLİK 17 Paragrafta Ana Düşünce 1 Aşağıdaki metinlerin anahtar sözcüklerini ya- zınız. 1) Herkes mesleğinde ve hayatında birçok ka- ranlık yoldan geçmeye mecburdur. Ancak bu yolları elinde bir ışık olmadan geçmeye çalışmaktansa başkalarının tecrübe meşa- lelerinden faydalanarak yürümek daha ko- lay ve kârlı değil midir? ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... 2) Sabun köpüklerinde gökkuşağının renklerini, lapa lapa yağan karda uçuşan serçeleri göre- bildiğimiz için şükredelim. Eğer bize verilen bütün güzellikleri göremeyecek kadar kör isek gözümüzdeki perdeyi kaldırmaya çalışalım. Sahip olduklarımızın farkına vara- lım. Ufak tefek çabalarla or- tadan kaldırılabilecek sıkıntı- ları değil. ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... 3) Sözü uzatmak, büyütmek, dallandırmak, ge- reksiz sözcüklerle doldurmak yoktur onda. Ne diyecekse en açık, en doğru biçimde söyler. Ama bu sözler bir araya geldi mi bir derinlik, bir anlam çoğalması, üzerinde uzun uzun durmak, incelemek, düşünmek gerek- liliği yaratır. ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... 2 Aşağıdaki paragra arın ana düşüncelerini yazınız. 1) Kışın beyaz güzelliğinin de Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos 1 Yıl Sonbahar Kış Yaz İlkbahar yazın sıcak ve nemli günleri- nin de zevkine var. Her mev- sim, her gün, her an gelir ge- çer ve hiçbiri asla birbirinin aynı ya da tekrarı değildir. Kış soğuğunun ortasında yazı, yazın bunaltıcı sıcağında kışı özlemek yerine, her mevsimi kendi güzelliğiyle kabul et. ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... 2) En büyük zevkimiz dertlerimizle dostları- mızı acındırmak, kendimize vah vah de- dirtmek. Başımıza gelenleri büyütür, şişirir, karşımızdakini ağlatmak isteriz neredeyse. Başkalarını kendi dertleri karşısında soğuk- kanlı gördük mü överiz ama soğukkanlılığı bizim dertlerimize karşı gösterdiler mi darı- lırız, onlara kızarız. Dertlerimizi anlamaları yetmez, bizim için ağlayıp sızlanmalılar. ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... 3) İnsanların beğenileri birbirine uymaz. Belki o kırmızıdan hoşlanıyor, siz yeşili seviyorsunuz- dur. Belki o, Wagner’in müziğini beğeniyor, siz Mozart’ı tercih ediyorsunuz. Gördüklerinden ve dinlediklerinden aldığı tat sizinkine uymuyor diye karşı- nızdakini zevksizlikle, kabalık- la suçlamaya hakkınız yoktur. ....................................................................... ....................................................................... ....................................................................... © SADIK UYGUN YAYINLARI © Hayat Meslek Tecrübe Hayatın getirdiklerini olduğu gibi kabul etmeliyiz. Zevkler insandan insana değişkenlik gös- terir ve bu değişkenliklere saygı duyulması gerekir. Teselli edilme arzumuz karşımızdaki in- sanları bunaltacak derecede olmamalıdır. Yaşamın güzellikleri Engeller Çaba Söz Açıklık Derinlik Çok anlamlılık CÜMLEDE ANLAM 2. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 48 ETKİNLİK 15 Duygu Bildiren Cümleler 1 Aşağıda verilen cümlelerin anlam özelliklerini karşılarına yazınız. 2 Aşağıdaki cümleleri kutuda verilen duygularla eşleştirerek duyguları yanlarındaki boşluklara yazınız. Cümleler Anlam Özelliği Yalan söylemeseydim onu kaybetmezdim. Gökyüzü karardı, sanırım yağmur yağacak. Ne kadar çalışsak da kazanamayız. Tut ki sonuç beklediğin gibi olmadı. Keşke burada olsa, gözümde tütüyor. Piyangoyu kazandın diyelim, ne yaparsın? Soruyu çözmek ile doğru bir iş yaptın. Zavallıcık, çok aç kalmıştır şimdi. Kesin beni istemeyecek, göreceksin. Bu oda yirmi metrekare, bilemedin yirmi beştir. Defterimi ortalıkta bırakmamalıydım. Çok güzel bir resim, tebrikler. • Pişmanlık • Karamsarlık • Varsayım • Beğeni • Tahmin • Özlem • Acıma 1 Bu yemek ile minik kedim bile doymaz. ............................................... 2 Bu bilgiler kaybolursa yandık. ............................................... 3 Geçer not alamayınca canım sıkıldı. ............................................... 4 Bana böyle söylemen beni çok üzdü. ............................................... 5 Sen mi beni yeneceksin? Çok komik... ............................................... 6 Burayı hep o kirletiyor, onu uyarmalısın. ............................................... Küçümseme Azımsama Endişe Sitem Şikâyet Üzüntü Pişmanlık Karamsarlık Özlem Beğeni Karamsarlık Azımsama Endişe Üzüntü Sitem Küçümseme Şikâyet Pişmanlık Tahmin Varsayım Varsayım Acıma Tahmin Beğeni PARAGRAFTA ANLAM 3. BÖLÜM 63 UYGUN TÜRKÇE 6 SPOTLU SORU BANKASI Paragrafta Ana Düşünce ETKİNLİK 18 Aşağıdaki paragra arın ana düşüncelerini yazınız. Okumuş yazmış bir kişinin kitaplığı, kişiliğini de yansıtır. Beğenileri, özel zevkleri, okuma tarzı onu diğer kişilerden ayırır. İnsanın kimliği üzerine düşüncelerimizi, seçtiği ve sevdiği kitaplara bakarak oluşturabi- liriz. Birçoğu folklor denilince halk oyunlarını, gösterileri, eğlentileri anlar. Oysa bu yüzey- sel bir görüştür. Toplumun ortak yaratılmış ürünlerinin tümü o toplumun folklorunu oluşturur. Bu nedenle folklor, hem halk bilim dalının adıdır hem de halkın yaşayışındaki çeşitli etkinliklerini kapsar ve içine alır. 1 2 Kişi kendi kendine çalıştığında daha iyi anlar okuduğunu diyor- lar. Ben grup çalışmalarının daha verimli olduğunu düşünüyorum. Çünkü grup çalışmaları sırasında konular tartışılır. Bu da bilgilerin kalıcılığını kolaylaştırır. Bu sebep sizi yalnızlığınızdan çekip grupla içine alsın ki başarı kolaylaşsın. (Aycan Özaltun) Köylünün birinin baltası kaybolmuş. Çok aramış ama hiçbir yerde bulamamış. En sonunda da baltayı alsa alsa komşunun oğlu almıştır diye aklına yerleştirmiş. Artık çocuğun her hareketini izliyormuş. Bütün hare- ketleri ona hırsız olduğunu düşündürü- yormuş. Bir gün baltasını kilerde bulmuş ve çok şaşırmış. Kilerden çıkar çıkmaz komşunun oğlunu görmüş. Kendi kendine: Ben de yanılmışım, bu çocuk hiç hırsıza benzemiyor, demiş. 3 4 ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... İnsanların okudukları kitaplar onların kişiliklerini yansıtır. Grupla yapılan çalışmalar daha verimlidir. Folklor, toplumun ortak ürün- lerinin tamamının adıdır. Emin olmadan kişiler hakkın- da karar verilmemelidir.