UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - SOSYAL BİLGİLER 5. SINIF

ETKİNLİK YANIT ANAHTARI 219 UYGUN SOSYAL BİLGİLER 5 SPOTLU SORU BANKASI KÜLTÜR VE MİRAS 2. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 46 ETKİNLİK 13 Kültürel Zenginliğimiz 1 Aşağıdaki boşluklara uygun ifadeleri yazınız. Bir toplumda nesilden nesile aktarılıp yaşatılan gelenek, görenek, inanış, düşünce ve sanat varlıklarının tümüne ......................................................... denir. Bir ülkenin kültürel özellikleri aynı ülke içinde bazı ....................................................... gösterebilir. 2 Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri doldurunuz. Müzik Kültürümüz Halk Oyunlarımız Mimari Kültürümüz Türkülerin oluşmasını sağla- yan olaylar: ................................................. ................................................. ................................................. Bildiğiniz türkü adları ................................................. ................................................. ................................................. Verilen yörede oynanan halk oyunlarının adını yazınız. Trabzon: ................................... Ege Bölgesi: ............................. Artvin: ....................................... Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu: ................ .................................................. Elâzığ: ...................................... Ankara: ..................................... Trakya: ..................................... Ülkemizde iklimlere göre ev- ler hangi malzemelerden ya- pılır? Karadeniz: ................................ Akdeniz: ................................... İç Anadolu: ......................... Farklı bölgelerde farklı yapıda malzemeler kullanılmasının nedeni nedir? .................................................. .................................................. .................................................. Mimari kültürümüzden örnekler: .................................................. .................................................. ZENGİN KÜLTÜRÜMÜZDEN ÖRNEKLER Bildiğiniz müzik aletleri ................................................. ................................................. ................................................. Ahşap Horon Üzüntü Mutluluk Zeybek Bar Halay Çayda çıra Kaşık oyunu Karşılama Taş Kerpiç İklim şartlarının bölgeden bölgeye farklılık göster- mesidir. kültür Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu farklılıklar KÜLTÜR VE MİRAS 2. ÜNİTE 51 UYGUN SOSYAL BİLGİLER 5 SPOTLU SORU BANKASI Geçmişten Günümüze Kültürümüz ETKİNLİK 16 Aşağıda verilen haberi okuyarak ilgili soruları yanıtlayınız. Lokum, Çikolatanın Tahtını Sarsmaya Başladı! Osmanlı mutfağının en önemli tatlıları arasında yer alan lokum, çikolataya kaptırdığı tahtını geri almaya başladı. 1900’lü yılların başında insanımızın Batı’ya olan hay- ranlığı, yeme içme alışkanlıklarımızı değiştirmeye başladı. Lokum geleneği de bu hayranlıkla birlikte çikolataya kaydı. Aslında lokum bizim önemli kültür ögelerimizden biridir. Çikolata kültürümüze ait bir unsur değildir. Lokumun bizdeki özelliği ve manası aslında çok derindir. Tarihimize baktığımızda en hatırlı hediyelerden birinin lokum ol- duğunu görürüz. Kız istemelerinden tutun da elçilerin yabancı ülke ziyaretlerine kadar mutlaka lokum götürülürmüş. Adı üstünde Türk lokumu, bizim kültürümüzdür. “Raha- tul hulküm” yani boğaz rahatlatan kelimesinden türeyen lokum, dünyada Türk tatlısı olarak bilinmektedir. İnternet Haberi, 5 Eylül 2016 (Düzenlenmiştir.) Lokumun tahtını çikolataya kaptırmasının nedeni nedir? ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... Lokum geçmiş dönemlerde nerelerde ikram edilirmiş? ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... Lokumun yeniden çikolatayı geçip eski önemini kazanmasını Türk kültürünün devamlılığı açısından değerlendiriniz. ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 1900’lü yılların başlarında insanımızın Batı’ya olan hayranlığı nedeniyle yeme içme alışkanlıklarını değiştirmesi ve lokumun da yerini çikolataya bırakmasıdır. Kız isteme törenlerinde, önemli günlerde ve yabancı ülkelere ziyarete gidildiğinde lokum ikram edilirmiş. Türklere ait bir değerin uzun yıllar sonra olsa bile yeniden eski önemini kazanması ve insanların evlerindeki yerini alması Türk kültürünün süreklilik taşıdığını göstermektedir. Bu durum Türk milletinin kültürel değerlerine verdiği önemin de bir kanıtıdır. KÜLTÜR VE MİRAS 2. ÜNİTE 47 UYGUN SOSYAL BİLGİLER 5 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 14 Kültürel Zenginliğimiz 1 Aşağıda verilen tabloyu doldurunuz. 2 Aşağıda verilen yöresel yemeklerin daha çok hangi illerde yapıldığını karşılarına yazınız. Yemeklerimiz ................................... ................................... ................................... ................................... Geleneklerimiz ................................... ................................... ................................... ................................... Bayramlarımız ................................... ................................... ................................... ................................... El Sanatlarımız ................................... ................................... ................................... ................................... KÜLTÜRÜMÜZE GENEL BAKIŞ Yöresel Yemekler Yaygın Olarak Yapılan Şehirler Mantı Akçaabat Köftesi Çiğ Köfte Kebap Mıhlama Testi Kebabı Künefe Baklava Pişmaniye Cağ Kebabı Tantuni Mantı, kebap, künefe, tantuni... Hasırcılık, sepetçilik, demircilik, çömlekçilik, ebru... Kayseri Trabzon Şanlıurfa Adana Trabzon Nevşehir Hatay Gaziantep Kocaeli Erzurum Mersin Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı, Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı... Bayramlarımız, düğünlerimiz, tören- lerimiz... KÜLTÜR VE MİRAS 2. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 50 Geçmişten Günümüze Kültürümüz ETKİNLİK 15 Aşağıda verilenlerden Türk kültürüne ait olanların altına ( ✓ ) işareti koyunuz. ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ İNSANLAR, YERLER VE ÇEVRELER 3. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 68 Yeryüzü Şekilleri ETKİNLİK 17 1 Aşağıdaki tabloda bazı yükseklikler verilmiştir. Bu yüksekliklerin ziki haritalarda hangi renklerle gösterildiğini belirtiniz. Yükseklik (metre) Renkler 0 – 200 200 – 500 500 – 1000 1000 – 1500 1500 – 2000 2000 ve üzeri 2 Aşağıda verilen tanımlarla ilgili oldukları yeryüzü şekillerini eşleştiriniz. 3 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına "D", yanlış olanların başına "Y" yazınız. Ülkemizde coğra özellikler göz önünde bulundurularak 7 ayrı bölge oluşturulmuştur. Ülkemizin en yüksek dağı Erciyes Dağı’dır. Bir yerin dağlarını, ovalarını, göllerini, akarsularını gösteren haritalara ziki harita adı verilir. Akarsular tarafından derin, yarılmış, çevresine göre yüksekte olan geniş düzlüklere plato adı verilir. Akarsuyun yatağını aşındırarak oluşturduğu yeryüzü şekline ova denir. Ülkemizde yükseltinin en fazla olduğu bölge Güneydoğu Anadolu’dur. 1 Çevresine göre daha yüksek ve tabandan zirveye kadar yamaçları eğimli olan yeryüzü şeklidir. 2 Karalar üzerindeki çukur alanlarda biriken ve belirli bir akıntısı olmayan dur- gun su kütleleridir. 3 Çevresine göre alçakta olan geniş düzlük alanlardır. 4 Aralarında vadilerin bulunduğu, birbirini takip ederek uzayıp giden dağlar topluluğudur. 5 Akarsular tarafından derince yarılmış, çevresine göre yüksekte kalan düz- lüklerdir. Plato Göl Dağ Ova Sıradağ Yeşil Açık yeşil Sarı Turuncu Kahverengi Koyu kahverengi 5 D D D Y Y Y 2 1 3 4 İNSANLAR, YERLER VE ÇEVRELER 3. ÜNİTE Yeryüzü Şekilleri 69 UYGUN SOSYAL BİLGİLER 6 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 18 1 Aşağıda verilen dilsiz haritada boş kutucuklara aşağıda verilen yeryüzü şekillerinin numaralarını ya- zınız. 1. Ağrı Dağı 6. Çukurova 11. Gaziantep Platosu 2. Erciyes Dağı 7. Tuz Gölü 12. Haymana Platosu 3. Kaz Dağı 8. Van Gölü 13. Konya Ovası 4. Çarşamba Ovası 9. Doğu Karadeniz Dağları 14. Uludağ 5. Yıldız Dağları 10. Menteşe Dağları 15. Amik Ovası 5 3 14 10 12 7 13 2 6 15 11 8 1 9 4