UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - FEN BİLİMLERİ 6. SINIF

www.sadikuygun.com.tr 202 ETKİNLİK YANIT ANAHTARI ELEKTRİĞİN İLETİMİ 7. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 182 ETKİNLİK 39 1 Aşağıda verilen devredeki test uçlarına, özellikleri verilen teller sırayla bağlandığında ampullerin parlaklık durumunun nasıl olduğunu tabloda belirtiniz. 1. Dik kesit alanı aynı, uzunlukları farklı bakır teller bağlanıyor. Parlaklık fazla Uzun tel Kısa tel Parlaklık az 2. Uzunlukları aynı, dik kesit alanı farklı bakır tel- ler bağlanıyor. Parlaklık fazla İnce tel Kalın tel Parlaklık az 3. Uzunlukları ve dik kesit alanı aynı farklı tür tel- ler bağlanıyor. Parlaklık fazla Bakır tel Nikel-krom tel Parlaklık az 2 3L S Bakır L S Nikel - Krom 4L S Demir L 2S Bakır L/2 S Bakır + – L S X Y Bakır L S Demir Asya, hazırladığı elektrik devresinde X – Y uçları arasına yerleştir- diği iletken madde yerine aşağıdaki iletkenlerden hangisini yerleş- tirirse ampul parlaklığı azalır? İşaretleyiniz. (Demirvenikel -krom tellerinelektrik iletkenliğibakırdandahaküçüktür.) 3L S Bakır L S Nikel - Krom 4L S Demir L 2S Bakır L/2 S Bakır + – L S X Y Bakır L S Demir Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler ✗ ✗ ✗ ✗ ELEKTRİĞİN İLETİMİ 7. ÜNİTE 183 UYGUNSOSYALBİLGİLER6SPOTLUSORUBANKASI ETKİNLİK 40 1 Şekilde verilen iletkenlerin dirençlerini karşılaştırınız. X L S Bakır ..................... > ..................... Y L 2S Bakır A L S Bakır ..................... > ..................... B 2 L S Bakır 1 K L S Bakır ..................... > ..................... M L S Nikel-Krom 3 P 2L S Nikel-Krom ..................... > ..................... S 2L 2S Bakır 4 2 2 Aşağıda özdeş pil ve ampuller ile hazırlanan devrelerde ampul parlaklığı gözlemleniyor. Buna göre devrelerdeki değişkenleri yazınız. Demir 1. devre L S Demir 2. devre 2 L S Bağımsız değişken: ............................. ............................................................. Bağımlı değişken : ............................ .............................................................. Kontrol edilen değişken: ...................... ............................................................. Altın 1. devre 2 L S Gümüş 2. devre 2 L S Bağımsız değişken: ............................. ............................................................. Bağımlı değişken : ............................ .............................................................. Kontrol edilen değişken: ...................... ............................................................. Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler X M B P Y K A S İletken telin boyu İletken telin cinsi Ampul parlaklığı Ampul parlaklığı Telin dik kesit Telin dik kesit alanı ve telin cinsi alanı ve telin boyu ELEKTRİĞİN İLETİMİ 7. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 180 ETKİNLİK 37 Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler 1 Aşağıdaki kavram haritasını verilen sözcükler ile tamamlayınız. • İletken maddeler • Uzunluk • İletkenin cinsi • Yalıtkan maddeler • Dik kesit alanı Direnç belirler belirler belirler vardır çok fazladır 2 Aşağıdaki ifadelerin başına doğru ise "D", yanlış ise "Y" har ni yazınız. Direnç "V" har ile gösterilir. İletkenlerin direnci yoktur. Devrenin direnci arttıkça ampul parlaklığı da artar. Filaman teli iletken maddedir. İletkenin direnci ile boyu doğru orantılıdır. Yalıtkan maddelerin direnci çok büyüktür. İletkenin cinsi direnci etkilemez. Direnç elektrik enerjisinin geçişine karşı gösterilen zorluktur. Bir devredeki ampul parlaklığı sadece pil sayısına bağlıdır. Y Y D D D D Y Y Y İletken maddelerde Yalıtkan maddelerde Uzunluk Dik kesit alanı İletkenin cinsi ELEKTRİĞİN İLETİMİ 7. ÜNİTE 181 UYGUNSOSYALBİLGİLER6SPOTLUSORUBANKASI ETKİNLİK 38 Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler 1 Özdeş pil ve ampuller ile kurulan elektrik devrelerindeki ampul parlaklıklarını sıralayınız. K L M N ......................................................................................................................................................................... 2 Aşağıda bir ampul modeli ve kısımları yazılmıştır. Bu modele göre soruları yanıtlayınız. Filaman teli Cam gövde Gaz Metal kısım Akım iletici teller 1. Lambadaki metal kısım neden kullanılır? ............................................................................................................................................................. 2. Lamba modelindeki yalıtkan kısım hangisidir? ............................................................................................................................................................. 3. Filaman telinin direnç özelliği nedir? ............................................................................................................................................................. 3 Onur'un odasında, ders çalışması için uygun aydınlatma sağlayan bir lamba bulunmaktadır. Ders çalışma- sı bittikten sonra, dinlenme anında ya da televizyon izlerken bu aydınlatmanın fazla olduğunu ve rahatsız ettiğini belirtiyor. Bu sorunu çözmek isteyen babası odasındaki lambaya lamba parlaklığını ayarlayabilen aşağıdaki anahtarı bağlıyor. dimmer anahtarı Bu anahtar sayesinde Onur, istediği zaman lamba parlaklığını artırıp azaltabiliyor. Buna göre lamba parlaklığını ayarlayabilen bu anahtarların çalışma prensibini yazınız. ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... N > L = M = K Elektrik enerjisinin iletilmesi için kullanılır. Cam gövde Uzun ve ince yapısından dolayı direnci çok büyük bir teldir. Devredeki iletkenin boyunu artırıp, azaltarak direnci değiştiriliyor Direnç arttığında lamba parlaklığı azalıyor Direnç azaldığında lamba parlaklığı artıyor