UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - FEN BİLİMLERİ 5. SINIF

151 UYGUN FEN BİLİMLERİ 5 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK YANIT ANAHTARI CANLILAR DÜNYASI 2. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 26 35  30  16  72  31  22  14  6  5  13  11  8  9  20  5  17  15  100  80  10  12  22  14  5  3  4  2  8  17  2  16  40  14  15  12  8  4  24  9  22  14  10  Canlılar Dünyası Bitkiler çiçekli, çiçeksiz ve meyveli olmak üzere üç sınıfta incelenir. Havuç, turp ve şalgam gibi bitkiler köklerinde besin depolar. Tavuk, hindi gibi canlılar sınırlı miktarda uçabilir. Omurgasız canlılarda vücutlarının dışında bulunan koruyucu bir kabuk dış iskelet bulunur. Kurbağalar hem deri solunumu hem de akciğer solunumu yaparlar. Nesille- rinin devam etmesi için yumurta ile çoğalırlar. Balina, yunus, fok balığı ve yarasalar memeliler grubunda yer alır. İnsanlar, hayvanlar sınıfındaki en gelişmiş omurgalı memelilerdir. Omurgasızlar yumurtlayarak, omurgalılar doğurarak çoğalırlar. Yapraklar bitkilerin besin üreten ve terleme yapan organıdır. Çiçek bitkilerde üremenin gerçekleştiği yerdir. Sölenter, solucan, yumuşakça, sünger ve derisi dikenli omurgasız hayvan- lardır. ETKİNLİK 5 1 Aşağıdaki tabloda renklerle belirtilmiş kutularla ilgili sorulara doğru yanıt verdiğinizde zemindeki yıldız sayılarının toplamı kadar yıldız kazanacaksınız. Y D D D D D D D D D Y 2. ÜNİTE 27 UYGUN FEN BİLİMLERİ 5 SPOTLU SORU BANKASI CANLILAR DÜNYASI Mikroskobik Canlılar ETKİNLİK 6 1 Aşağıdaki ifadelerin doğru (D) ya da yanlış (Y) olduğunu yazınız. Mantarlar, kendi besinini üretebilen canlılardır. Mantarlar, bitkiler sınıfında yer alır. Küf mantarları, canlı kalıntılarını çürüterek yaşar. Maya mantarları gözle görülmeyecek kadar küçük canlıdır. Şapkalı mantarların hepsi besin olarak tüketilebilir. Parazit mantarları insanlarda hastalıklara neden olur. Küf mantarlarından penisilin adı verilen antibiyotik üretilir. Parazit mantarlar başka bir canlının vücudunda yaşar. 2 Aşağıdaki görsellerde yer alan mantar çeşitlerini ok ile gösterilen yönde kutular içerisine yazınız. Y Y D D Y D D D K Ü F M A R A Z İ T M Ş A P K A L I M A Y A M N T A R I M N T A R N T A R I P N T A R I A GÜNEŞ, DÜNYA VE AY 1. ÜNİTE 9 UYGUN FEN BİLİMLERİ 5 SPOTLU SORU BANKASI Güneş, Dünya ve Ay / Ay'ın Yapısı ve Özellikleri ETKİNLİK 2 1 Aşağıdaki ifadeleri doğru (D) ya da yanlış (Y) olarak belirleyiniz. 2 Aşağıdaki cümleleri uygun kavramlar ile tamamlayınız. 1. Ay, ......................... ve ........................ küçük bir gök cismidir. 2. Dünya’dan bakıldığında Ay'ın Güneş ile aynı .......................... görünmesi Ay’ın Dünya’ya daha ...........olması ile ilgilidir. 3. Ay’ın yüzeyinde ....................... adı verilen çukurlar bulunur. 4. Ay, Dünya'nın tek .............................. uydusudur. 5. Ay’ın yüzeyinde ................................., çukurlar ve ............................... bulunur. 6. Ay’ın şekli .............................. benzemektedir. 7. Ay’ın yüzeyinde çukurların oluşmasının nedeni ......................................... Ay’a çarpmasıdır. 1 Ay, Dünya'nın tek doğal uydusudur. 2 Ay, Dünya’dan büyük bir gök cismidir. 3 Ay’ın geometrik şekli Dünya ve Güneş’e benzerdir. 4 Ay, Dünya’ya en yakın gök cismidir. 5 Ay doğal bir ışık kaynağıdır. 6 Ay’da günlük sıcaklık farkı çok azdır. 7 Ay’ın yok denecek kadar ince bir atmosferi vardır. 8 Ay’ın yüzeyi tamamen düzlüklerden oluşmuştur. 9 Ay’ın yüzeyinde krater adı verilen çukurlar bulunur. 10 Günümüzde Ay’da canlı yaşamın olduğu tespit edilmiştir. Dünya doğal yakın gök cisimlerinin krater büyüklükte alçak düzlükler sıradağlar küreye Güneş’ten D Y D D Y Y D Y D Y Dünya büyüklükte Güneş'ten krater doğal alçak düzlükler gök cisimlerinin küreye sıradağlar yakın GÜNEŞ, DÜNYA VE AY 1. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 8 Güneş, Dünya ve Ay ETKİNLİK 1 1 Aşağıda verilen etkinliği çözerek doğru çıkışa ulaşınız ve ulaştığınız yıldız sayısını not ediniz. 2 Aşağıda Güneş, Dünya ve Ay ile ilgili verilen bilgilerden doğru olana “D”, yanlış olana “Y” yazınız. Doğru yaptığınız her soru için 3 kazanacaksınız. Dünya gibi ben de küre şeklindeyim ve katmanlar - dan oluşuyorum. Bu katmanlarım içten dışa doğru; çekirdek, ışık küre, renk küre ve taç küredir. Dünya’dan bakıldığında Ay ve Güneş’in aynı büyüklükte görülmesinin nedeni Dünya’ya olan uzaklıklarının farklı olmasıdır. Dünya, Güneş’in etrafında dönme hareketi yapar. D Y Y D Y D 5 P 8 P 3 P 4 P Toplam Yıldız Sayısı Dünya, Güneş’ten daha büyük bir gök cismidir. Güneş orta büyüklükte bir yıldızdır, ısı ve ışık kaynağıdır. Ay, Dünya’nın etrafında dolanma hareketi yaparken kendi etrafında dönme hareketi yapar. Dünya basketbol topu ise Güneş nohut tanesi, Ay ise üzüm tanesi kadar büyüktür. Güneş ışınları Dünya’ya 8 dakikada ulaşır. Güneş hidrojen ve helyum gazlarından oluşur. 12 Nisan 1961’de Vostok uzay aracıyla uzaya ilk çıkan astronot Neil Armstrong’dur. Dünya’nın Güneş etrafında dolanımı saat yönündedir ve bu hareketi 365 gün 6 saatte tamamlar. Dünya’nın bir yarısında gündüz yaşanırken diğer yarısında gece yaşa- nır. Ay’ın çok ince olan atmosferini büyük bir hızla geçerek yüzeye çarpan gök taşları Ay’ın yüzeyinde çukurlar oluşturur, buna krater denir. Y D D Y D Y D Y D D GÜNEŞ, DÜNYA VE AY 1. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 14 Ay'ın Hareketleri ve Evreleri ETKİNLİK 3 2 Aşağıdaki soruları kutularda verilen uygun kavramları kullanarak yanıtlayınız. 1 Aşağıdaki gök cisimlerinin dönüş yönlerini belirleyiniz. Dönüş yönlerine göre kazanacağınız toplam yıl- dız sayısını bulunuz. 1. Ay’ın Dünya etrafında yaptığı hareket nedir? 2. Ay’ın kendi ekseni etrafında yaptığı hareket nedir? 3. Ay, kendi ekseni etrafındaki hareketini yaklaşık kaç günde tamamlar? 4. Ay’ın Dünya etrafında yaptığı dolanma hareketi sonucunda oluşan zaman dilimi nedir? 5. Ay, hangi gök cismi etrafındaki hareketini kendi eksenindeki hareketi ile aynı sürede tamamlar? Dolanma 27,8 gün Dönme 1 ay Dünya 24 saat 1 hafta Güneş 3 P 4 P 2 P 10 P 8 P 15 P 10 P 3 P 5 P 4 P Toplam Yıldız Sayısı: Dolanma Dönme 27,8 gün 1 ay Dünya 28 GÜNEŞ, DÜNYA VE AY 1. ÜNİTE 15 UYGUN FEN BİLİMLERİ 5 SPOTLU SORU BANKASI Ay'ın Hareketleri ve Evreleri ETKİNLİK 4 1 Aşağıda verilen Ay'ın evrelerinin özelliklerine, görünümlerine ve adlarına göre eşleştirme yapınız. Ay’ın Dünya ve Güneş arasına gir- diği ve Dünya’ya bakan yüzünün ışık almadığı evresidir. Ay’ın Dünya'ya bakan yüzünün sol tarafının aydınlık olduğu evredir. Ay’ın Dünya'ya bakan yüzünün ta- mamen göründüğü evredir. Ay’ın Dünya'ya bakan yüzünün sağ tarafının aydınlık olduğu evre- dir. Yeni ay Dolunay Son dördün İlk dördün aynı saat yönünde ışık dolunay Dünya saatin tersi yönünde evrelerde bir hafta bir ay Ay 2 Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri kutucuk içindeki ifadelerden uygun olanları ile doldurunuz. 1. Dünya’dan bakıldığında Ay’ın hep ................................ yüzü görünür. Çünkü .............................. kendi ekseni ve ................................. etrafındaki hareketini yaklaşık olarak aynı sürede tamamlar. 2. Ay'ın Dünya etrafında dolanımı sırasında ................................... alan kısmının değişmesi Ay’ın farklı ................. ......................... görünmesine neden olur. 3. Ay’ın Dünya ve Dünya'nın da Güneş etrafındaki dolanım yönü ................................................................. dir. 4. Ay’ın iki ana evresi arasında geçen süre ................................................................. dır. 5. Yeni ay evresinden yaklaşık iki hafta sonra ......................................................... evresi görünür. Ay'ın evreleri Ay'ın evrelerinin görünümü Ay'ın evrelerinin özellikleri aynı Ay Dünya ışık evrelerde bir hafta dolunay saatin tersi yönünde