UYGUN - PRATİK DEFTER - TÜRKÇE 5. SINIF

UYGUN PRATİK DEFTER TÜRKÇE 5 73 3. BÖLÜM: Paragrafta ANLAM 4. Paragrafın Akışını Bozan Cümleler: 5. Paragrafın İkiye Bölünmesi: Paragrafta yer alan cümleler kendinden önceki ve sonraki cümleyle hem anlam hem de yapı bakı- mından ilişkilidir. Dolayısıyla bir paragrafta dil ve düşünce bağlantısı iyi kurulmamışsa anlatımın akışı bozulur. Paragrafın içerisinde belirtilen düşünceden farklı bir düşünceye değinen cümleler düşüncenin akışını bozar. Çünkü paragrafı oluşturan cümleler anlamca birbirini tamamlamalıdır. Bir cümle, kendisinden önceki ya da sonraki cümlelerde üzerinde durulan kavram ve düşünce neyse o kavram ve düşünceden söz etmelidir. Örneğin: Bazı paragrafların bir bölümünde bir düşünce veya konudan başka bir düşünce veya konuya geçil- mektedir. Bu tür paragraflarda, her zaman ikinci paragrafa geçildiğinin göstergesi olan cümleyi bulmak gerekmektedir. Paragrafın ikiye bölünmesi ile ilgili sorularda ikinci paragrafın başlangıç cümlesinin “giriş cümlesi” özelliklerini taşıması gerekmektedir. (1) Kıvanç, en sevdiği kitabını alıp denize karşı olan evinin balkonuna geçti. (2) Kitabın içinden bir kâğıt çıkardı. (3) Bir süre sonra Kıvanç’ın telefonu çaldı. (4) Kâğıdın üzerinde “Seni Seviyo- rum Can Dostum” yazılıydı. Yukarıda verilen “3” numaralı cümle paragrafın anlam akışını bozmuştur. Bu paragraftaki “3” numaralı cümleden itibaren farklı bir konudan söz edildiği için paragraf bu cümle- den itibaren ikiye ayrılabilir. (1) Penguenler, hem sevimli hem de son derece eğlenceli hayvanlardır. (2) Yavaş yavaş yürüme- leri ama suda jet hızında yüzmeleri ile dikkat çekerler. (3) Penguenler öyle her yerde görebilece- ğimiz hayvanlar değiller. (4) Pek çok kişi penguenlerin “Kutuplar”da yaşadığını düşünür. (5) Evet, penguenler bir kutupta yaşar ama sadece Güney Kutbu’nda. (6) Kuzey Kutbu’nda hiç penguen yoktur. (7) Üstelik çeşitli ülkelerdeki hayva- nat bahçelerinde de hiç penguen yaşayamaz. (8) Onlar sadece doğal ortamla- rında ve bir arada yaşayabilirler.