UYGUN - PRATİK DEFTER - TÜRKÇE 6. SINIF

4. BÖLÜM: PARÇADA ANLAM www.sadikuygun.com.tr 102 Duygu ve düşüncelerin açık ve net bir şekilde anlatılması gerekir. Anlatılacak hâl ve olay, betimlenecek görüş ve sezgi, dile getirilecek duygu ve düşünce anlatıcının zihninde açık ve net biçimde belirlenme- lidir. Anlatılacak, betimlenecek hususlar, dilin bilinen ve kabul edilen kurallarına uyularak düzenlenmek zorundadır. Açıklık Anlatımın hiçbir tartışmaya yol açmadan, tek bir yargıyı açıkça ifade etmesidir. Açık anlatımdan birden çok yorum çıkmaz, herkes aynı şeyi anlar. Açıklığın olmadığı anlatımda “kapalılık” söz konusu olur. küçük bir sıkıntı karşısında o işi yarım bırakırlar. Böyle davrandıkları için de genellikle başarısız olurlar. Duruluk Anlatımda, gereksiz sözcüğün bulunmamasıdır. Güzel ve etkili bir anlatımda gereksiz ek veya söz tekrarlarına yer verilmez. Yalınlık (Sadelik) Anlatımın süsten (söz sanatları, ağır sözcükler ve özenli uzun cümlelerden) uzak olmasıdır. Yalın bir metnin dil ve ifadesi sade yani süssüzdür. Akıcılık Akıcılık, anlatımın pürüzsüz olması, hiçbir engele uğramadan akıp gitmesi demektir. Doğallık (İçtenlik/Samimiyet) Anlatımın zorlamalardan, yapmacıklıktan uzak olarak içten bir anlatımla samimi bir şekilde yapılması- dır. Özgünlük Anlatımın veya düşüncelerin başka bir anlatıma veya düşünceye benzememesi, hiçbir yapıtı veya dü- şünceyi taklit etmemesidir. Özgünlük anlatımın içeriğinde ya da biçiminde olabileceği gibi her ikisinde de olabilir. Özlülük Az sözle çok şey anlatmaktır. Anlatım söz yığınından uzak, özet bir nitelik taşır. Özlülüğün ustaca kul- lanımı yoğunluk ve derinliği de beraberinde getirir. Böylece anlatım okura yeni anlamlar düşündürür, çok şey anlatır. Özdeyişler ve atasözleri özlü sözlerdir. ANLATIM İLKELERİ