UYGUN - PRATİK DEFTER - FEN BİLİMLERİ 5. SINIF

213 6. ÜNİTE: İNSAN VE ÇEVRE • Tarımda kullanılan .................................... ve ........................... • Fabrikalardan sulara karışan .................................................... • Deterjan, çamaşır suyu gibi kimyasal temizleyicilerin fazla kullanılması • Lavabolara dökülen yağlar • Denizlerde meydana gelen tanker kazaları sonucu suya karışan petrol su kirliliğine sebep olan etkenlerdendir. Su Kirliliği DENİZ SALYASI (MÜSİLAJ) NEDİR? Deniz salyası, deniz ortamında oluşan mikroorganizmaların aşırı artış göstererek ortama salgıladıkları organik bileşikler sonucunda oluşmaktadır. Bu organik bileşikler suyla temas ettiklerinde şişer, gözle görünür hâle gelir ve deniz salyası oluşur. Deniz salyasının oluşması için bazı özel koşullara ihtiyaç vardır. Bu özel koşullar için yüksek derecede azot ve fosfat girdisi ve su sıcaklığı gereklidir. Bu gidişle küresel ısınmanın etkisi daha da arttığı için deniz salyası ile bazı özel mikroorganizma grupları ortaya çıkacaktır. Bu mikroorga- nizmalar oldukça zehirlidir. Bu zehirli mikroorganizmalar bazı can- lıları daha çok, bazı canlıları daha az etkiler. Mesela midye zehirli maddelerden daha az etkilenen bir canlıdır. Midyeler bu zehirli mad- deleri biriktirir ve soframıza kadar besin olarak gelirler. Müsilaj biyoçeşitliliği nasıl etkiler? Yapılan incelemeler sonucunda fitoplankton grupların, mikroalglerin ve mikroskobik bitkiciklerin aşırı çoğalmasıyla oluşan müsilajın için- de bazı bağırsak parazitleri, amip türü canlılar, mantarlar ve sayıca çok miktarda da Nocardia denilen bir bakteriye rastlanmıştır. Müsi- lajın en büyük zararı, deniz suyu ile atmosferin bağlantısını kesmesi ve böylece oksijenin su altına inmesini engelleyerek deniz altında yaşayan bitki/hayvan ve diğer canlılara zarar vermesidir. • ........................... atıkları • ........................... yağmurları • ........................... gübreler • ........................... ilaçları • Evsel atıklar toprak kirliliğine sebep olan etkenlerdendir. Bu kirlilik sonucunda toprakta yaşayan birçok canlı zarar görür ve topraktan alınan verim azalır. Toprak Kirliliği 2021 yılında Marmara Denizi’ndeki müsilaj görüntüleri Beni İzle ilaçlar kimyasal gübre endüstriyel atıklar Sanayi Asit Kimyasal Tarım UYGUN PRATİK DEFTER FEN BİLİMLERİ 5