UYGUN - PRATİK DEFTER - FEN BİLİMLERİ 5. SINIF

4. ÜNİTE: madde ve değişim 134 1. Erime ve ...................................... birbirinin tersi olaylardır. 2. Erime ve buharlaşma olayları maddenin çevreden ..................................... almasıyla gerçekleşir. 3. ..................... ve donma olayları sayesinde maddeye şekil verilebilir. 4. Ani soğumanın etkisiyle yaprak ve çatılarda oluşan buz kristallerine ...................................... denir. 5. Donma, yoğuşma ve kırağılaşma olayları maddenin ısı ...................................... gerçekleşir. 6. ...................................... olayı sıvı bir maddenin gaz hâline geçmesidir. 7. Isı alan saf sıvı bir madde belirli bir sıcaklıkta ...................................... başlar. 8. Süblimleşme olayında madde ...................................... hâlden gaz hâle geçer. 9. Yemeğin pişmesi sırasında tencere kapağında oluşan su ...................................... olayına örnektir. 10. Erime olayında madde katı hâlden ...................................... hâle geçer. Aşağıdaki boşlukları uygun kavramlarla doldurunuz. MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ Çevremizde binlerce maddenin ortak özellikleri dışında kendine özgü özellikleri de vardır. • Maddeleri tanımayı ve diğerlerinden ayırmayı sağlayan özelliklere ............................................ denir. • ......................, ...................... ve ........................... noktası maddenin ayırt edici özelliklerindendir. Ayırt edici özellikler saf maddeler için geçerlidir. • Oda sıcaklığında bulunan demir katı iken alkol sıvı hâldedir. Bu durum maddelerin erime ve donma noktalarının birbirinden ............................. olmasından kaynaklanır. • Erime ve donma noktası maddenin ............................. özelliklerindendir. • Saf katı maddeler ısıtıldıklarında ............................. artar. • Belirli bir sıcaklıkta katı madde erimeye başlar. • Erime süresince maddenin ............................. değişmez. Saf katı maddelerin erimeye başladığı ve erime süresince sabit kalan sıcaklık değerine ............................. denir. • Saf sıvı maddeler soğutulduklarında sıcaklıkları .............................. • Belirli bir sıcaklıkta sıvı madde donmaya başlar. • Donma süresince maddenin sıcaklığı .............................. Saf sıvı maddelerin donmaya başladığı ve donma süresince sabit kalan sıcaklık değerine ....................................... denir. erime ve donma noktası Suyun donma noktası 0 °C’tur. Buzun erime noktası 0 °C’tur. 189 ısı katı sıvı vermesiyle buharlaşma kırağı kaynama donma erime yoğuşma donma ısı Erime kırağı vermesiyle kaynamaya yoğuşma sıvı katı Buharlaşma ayırt edici özellik Erime donma kaynama farklı ayırt edici sıcaklıkları azalır değişmez sıcaklığı erime noktası donma noktası www.sadikuygun.com.tr